پدیده سالخوردگی جمعیتی؛ پدیده‌ای اجتناب ناپذیر در ایراغ

سعید خانی امروز شنبه ۱۵آذر در وبینار تخصصی سلسله نشست‌های شورای راهبردی جمعیت استان کردستان اظهار کرد: گرچه مسئله سالخوردگی جمعیتی یک مسئله جهانی است اما سرعت و دامنه افزایش آن در کشورهای در حال توسعه بیشتر از جوامع پیشرفته دنیا است.

وی عنوان کرد: طبق آمار و اطلاعات انجام شده طی ۵۰ سال آینده جمعیت افراد ۶۵ سال به بالا در کشورهای در حال توسعه چندبرابر خواهد شد و این واقعه دارای پیامدهای اساسی و صرفا به کشورهای پیشرفته یا در حال توسعه منحصر نیست.

خانی در ادامه تاکید کرد: در قرن بیستم موضوع سالخوردگی جمعیتی یک موضوع حاشیه‌ای بوده و حال در قرن ۲۱ به یک مقوله برجسته و غالب در دنیا تبدیل شده است.

وی تصریح کرد: در اواخر قرن ۱۹  ابتدا ما شاهد کاهش طولانی مدت باروری در کشورهای توسعه یافته امروزی بودیم اما در اواخر قرن بیستم این پدیده کاهش باروری به یک پدیده رایج در جهان  تبدیل شده است و از طرف دیگر کاهش مرگ و میرها و افزایش امید به زندگی سبب افزایش روزبه‌روز افراد بالای ۶۵ سال به بالا شده است.

سعید خانی اعلام کرد: در حال حاضر در کشورهایی همچون ژاپن، ایتالیا، بلغارستان و اسپانیا زنگ خطر سالخوردگی و کاهش نیروی کار به صدا درآمده است و در حال حاضر حدود ۸۰ درصد سالخوردگان جهان در دو کشور چین و هند هستند و این حاکی از آن است که پدیده سالخوردگی جمعیتی یک پدیده رایج در جهان است.

وی با اشاره به اینکه در سال ۲۰۵۰ ایران از جمله کشورهای سالخورده در جهان است گفت: طبق الگوهای سالخورده کشورهای دنیا اگر کشوری ۲۰ درصد از جمعیت سنین ۶۵ سال به بالا را در خود جای دهد جزو سالخورده‌ترین کشورهای جهان است.

خانی در ادامه خاطرنشان کرد: سالخوردگی بخشی از فرآیندهای گسترده توسعه و تغییرات ناشی از آن است و در حال حاضر ایران همراه با بسیاری از کشورهای دیگر در حال طی کردن روند سالخوردگی خود است.

وی در پایان یادآور شد: در سال‌های اخیر به صورت شتاب‌زده افزایش باروری را برای افزایش جمعیت ایران پیشنهاد دادند و نتایج نشان داد که افزایش باروری زیان بار و افزایش سالخوردگی برای قشر تازه متولد شده نیز مضر است و بهترین رویکرد، رویکرد افزایش تدریجی باروری در حد جایگزینی و یا بالاتر از ان است.

می‌دانیم همکاران ریحانه و مهشاد از دنبال‌کردن خون عزیزانشان کوتاه نمی‌آیند
هم اکنون بخوانید

در ادامه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کردستان به سخنان مقام معظم رهبری در خصوص فرزندآوری و جلوگیری از حرکت کشور به سمت پیری جمعیت گفت: ایشان از سال ۱۳۹۰ تا کنون بیش از ۴۲ بار به مسئله جمعیت اشاره و بر ضرورت اصلاح رویه غلط گذشته در تهدید نسل تاکید کرده‌اند.

ابراهیم قادری اظهار کرد: در بحث مدیریت جمعیتی هرکشور و یا منطقه‌ای شاخص‌هایی اعم از نرخ باروری کلی، مهاجرت، مرگ، ساختار جمعیت و امید به زندگی دخیل هستند که باید در حوزه بررسی مدیران حوزه سلامت و امور اجتماعی قرار بگیرند.

وی عنوان کرد: در چند سال اخیر استان کردستان به لحاظ امید به زندگی در رده پایینی قرار داشت که حال با اقدامات و کارهایی که توسط وزارت بهداشت انجام شد وضعیت امید به زندگی در استان کردستان نسبت به سال‌های گذشته بهتر شده است اما نرخ باروری کلی در حاضر همچنان در حال کاهش است.

قادری افزود: گرچه کاهش نرخ باروری یک مشکل جهانی است اما روند آن در کشور ایران به سرعت در حال افزایش است و در حال حاضر نرخ باروری کلی در کشور به ۱٫۷ دهم زیر حد جایگزینی رسیده است.

وی با تاکید بر این موضوع که مسائل اجتماعی و اقتصادی در نرخ باروری دخیل است گفت: در سال ۹۰ نرخ باروری کلی افزایش یافت و علت این امر باروری دهه ۶۰ و حاکم شدن ثبات اقتصادی نسبی در کشور سبب روی آوری قشر متوسط به فرزندآوری شد.

 قادری تصریح کرد: در حال حاضر تعداد بعد خانوارها نیز در حال کاهش و به سمت تک فرزندی در حرکت است و طی چند سال اخیر این پدیده به شدت رواج داشته و در آینده‌ای نه چندان دور وضعیت بحرانی‌تر خواهد شد.

وی اذعان کرد: اگر چه در استان کردستان متوسط بعد خانوار بالاتر از میانگین سطح کشوری است اما چندان چشمگیر نیست و استان کردستان در حال طی کردن همان روند کشوری است.

قادری با اشاره به اینکه از سال ۵۵ میانگین سنی جمعیت کشوری از ۲۲ سال به۳۱ سال سن رسیده است حکایت از پیرشدن جمعیت در چند دهه اخیر دارد.

تهیه اطلس نقاط بحرانی در استان تهران / لایروبی مسیل‌ها رصد می‌شود
هم اکنون بخوانید

وی اضافه کرد: متوسط رشد سالانه جمعیت در کشور به ویژه در مناطق روستایی بسیاری کاهش یافته که دلیل این امر به سیاست‌های کلان کشوری، مسائل اجتماعی، مسائل اقتصادی و مهاجرت بازمیگردد که چگونه می‌تواند بر روند جمعیتی کشور اثرگذار باشد.

قادری با اشاره به اینکه افزایش آمار طلاق سبب کاهش باروری شده است افزود: وزارت بهداشت در راستای سیاست‌های کلان کشور اقداماتی را در سه حیطه ازدواج، تحکیم بنیان خانواده و کاهش طلاق انجام داده است.

به عقیده وی، قشر متوسط جامعه قشر بارور جامعه است که زاد و ولد آن بسته به مسائل اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است زیرا قشر متوسط می‌تواند باروری آن‌ها کمک کننده باشد و از پس هزینه‌های آن برآید.

قادری خاطرنشان کرد: کاهش باروری در کشور ما به شدت در حال افزایش است و همین امر ما را با چالش جدی در این زمینه مواجه خواهد کرد و این امر نیازمند اعتماد نو به نقل از برنامه‌ریزی‌ در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است.

جمعیت شناس و استاد دانشگاه تهران نیز در ادامه تصریح کرد: از آنجایی که جمعیت انسانی پویا و مدام در حال تغییر و تحول است؛ باید نگاه پویا و متناسب با آن تغییرات در نظر بگیریم و اعتماد نو به نقل از برنامه‌های مطلوبی در این راستا داشته باشیم تا هم از آن به عنوان یک فرصت بهره ببریم و هم به عنوان چالشی که با آن روبه‌رو هستیم با آن مقابله کنیم.

 رسول صادقی عنوان کرد: هیچ دوره‌ای از دوره‌های گذشته همانند امروز در خصوص بحث تحولات جمعیتی حساس نبوده است و همین امر سیاست‌گذاری‌ها لازم و ضروری متناسب با خود را می‌طلبد.

وی خاطرنشان کرد: در سال ۹۳ سیاست‌های کلی جمعیت در سطح کلان ابلاغ شد که هم رویکرد پویا و سیستمی به بحث‌های جمعیتی، باروری بالاتر از سطح جایگزینی، تسهیل ازدواج، مدیریت مهاجرت‌ها و … را به دنبال داشت.

صادقی در پایان خاطرنشان کرد: یکی از سیاست‌گذاری‌هایی که باید در استان کردستان مد نظر قرار بگیرد بحث سیاست‌گذاری‌های منطقه‌ای است که بیشتر در مرزهای غربی مهاجرت نیروی کار به استان‌های مرکزی همچون تهران شکل گرفته است.

انتهای پیام

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

13 − شش =

دکمه بازگشت به بالا