اثری جهانی با ملودی‌های ترکی، عربی، کردی و آهنگ ممد نبودی/ باید در موسیقی کلاسیک و بومی به بیان متفاوت‌تری برسیم/ شاخص مهم آثار هنری جهان وجه زنانه آن‌هاست

فرید حامدی و روشنک نوشی معتقد هستند: مفاهیم ماندگار اجتماعی در دل جامعه مانند جنگ، زندگی و خاطره… شادی و غم در کنار هم به بلوغ و رشد هر تمدن و کشوری کمک می‌کند.

به گزارش خبرنگار ایلنا، قطعه موسیقی «غبار مرموز» در بخش آهنگسازی و بخش تجربی برنده مدال برنز رقابت جهانی موسیقی امسال شد. اثر مذکور با آهنگسازی فرید حامدی و نوازندگی روشنک نوشی در ژانر «Experimental» ساخته شده و با الهام از ملودی‌های باستانی در خاورمیانه، نشأت گرفته از فرهنگ کشورهای ترکی، عربی و کردی تنظیم شده است.

در اثر مشترک فرید حامدی و روشنک نوشی که با همکاری هم تولید شده، هنرمندانی از کشورهای دیگر هم همکاری داشتند که هر یک بخشی از هنر خود را در این اثر به اشتراک گذاشته‌اند. در واقع شاید بتوان گفت، ایده‌ها و تکنیک‌های شخصی و فردی با هزاران مایل فاصله در کنار هم جمع‌آوری گردیده و این اثر را تولید کرده.

این قطعه تلاش دارد از لحاظ معنایی به مفهوم‌های ماندگار اجتماعی در دل جامعه اشاره کند؛ مولفه‌هایی مانند «جنگ»، «زندگی» و «خاطره» و دیگر مقولات مهم. آنچه که به بلوغ و رشد هر تمدن و کشوری کمک می‌کند درک صحیحی از مفهوم‌های اصیل و ماندگار جامعه است. هنر و موسیقی در این میان نقش مهمی را ایفا می‌کند و اثر مذکور سعی کرده چکیده‌ای از این مفاهیم باشد.

این اثر مشترک به زودی توسط کمپانی زنگ ریکوردز در آمریکا منتشر می شود.

فرید حامدی و روشک نوشی طی گفتگو با ایلنا، از جزییات ساخت اثر و کسب مدال برنز «جایزه گلوبال موزیک اواردز» گفتند.

فرید حامدی در ابتدا درباره ایده ساخت اثر گفت: در سالهای گذشته همواره جایگاه هنرمندان زن در رشته‌های هنری و فرهنگ ایرانی برای من اهمیت داشته. تاثیر نگرش آن‌ها به کارهای هنری در سینما یا هنرهای تجسمی و موسیقی همواره یکی از مواردی بوده که توجه من را به خودش جلب کرده. از این رو در فعالیتم در موسیقی تصمیم گرفتم صدایی از جنس هنر زنانه در خاورمیانه را انتخاب کنم که نزدیکترین جنس آن صدا برای این اثر، از نگاه من فلوت بود. صدایی که هم مادرانه است و هم استوار و اصیل. تصمیم گرفتم تا بر اساس این تفکر، قطعه‌ای را بسازم. با روشنک نوشی صحبت کردم تا این کار را هر دو خلق و تولید کنیم.

استفاده از ملودی‌های باستانی چند کشور

وی درباره شیوه ساخت قطعه‌اش توضیح داد: در ساخت این اثر از ملودی‌های باستانی کشورها و فرهنگ‌ها ی ترکی، عربی و کردی استفاده کرده‌ام. بر اساس روایت یک نوازنده جوان فلوت در ایران. با خانم نوشی چند وقتی صحبت کردیم و درباره چند و چون محتوای اثر به اتفاق نظر رسیدیم. خب من هیچ نتی را برای سولیست یا راوی اثر ننوشتم و برآیند گفتگوی ما را خانم نوشی به نوعی خودشان نواختند و ما کار را ضبط کردیم. همواره معتقد هستم ملودی‌های یک سولیست را خود نوازنده تخصصی آن ساز بهتر می‌تواند اجرا کند تا یک نت که فتوکپی شده است.

این آهنگساز درباره اینکه محتوای اثر به چه مضامینی اشاره دارد، گفت: محتوای اثر ما به مضامینی که از قدیم در جوامع در حال شکل گیری تا امروز مطرح بوده اشاره می‌کند. دغدغه‌هایی نظیر جنگ یا امنیت. زندگی را توامان با سختی و عشق هدایت کردن یعنی یک هارمونی مشخص برای ادامه زندگی.

استفاده از صدای آهنگ «ممد نبودی» در یک اثر جهانی

وی در ادامه به اینکه موضوع اصلی اثر چه پیامی را در دل خود دارد، گفت: روایت اصلی که برعهده روشنک نوشی وسازی مادرانه بوده تعمدا به فرهنگ‌های پیچیده و گسترده در خاورمیانه اشاره می‌کند؛ از ملودی‌های ترکی و عربی و کردی تا صدای آهنگ «ممد نبودی» در زمان جنگ ایران و عراق. فرهنگ و تاریخی پر فراز و نشیب که البته در سالهای تولد خانم نوشی در دهه هفتاد دیگر خیلی دیده نمی‌شد.

همکاری با هنرمندانی از ایران، لبنان و انگلستان و ترکیه

حامدی در مورد اینکه عوامل ساخت این اثر از چه کشورهایی انتخاب شده‌اند، گفت: هنرمندانی از ایران، لبنان، انگلستان و ترکیه با ما همکاری داشته‌اند. با چند هنرمند و نوازنده صحبت کردم تا در این اثر با ما همکاری کنند. هنرمندان مذکور تعدادی از آثاری را که قبلا ضبط کرده بودند، برای من ارسال کردند و تعدادی هم بخش‌هایی را ضبط کردند تا من آن‌ها را ادیت کنم. به هر حال تهیه‌کنندگی اینگونه آثار هم اهمیت ویژه‌ای دارد.

وی ادامه داد: ما این جایزه را برای سبک «اکسپریمننتال» و سازبندی در جشنواره جهانی گلوبال میوزیک اواردز گرفتیم. من سال قبل به عنوان آهنگساز مدال برنز این جشنواره را برده بودم اما امسال این اثر مشترک از ما، فقط در سبک و سازبندی مدال گرفت.

تلاش برای ارائه صدایی از جنس زنانه و مادرانه خاورمیانه

در ادامه روشنک نوشی درباره شیوه و نحوه بیان خود در نوازندگی این اثر به عنوان راوی اصلی اثر گفت: با در نظر گرفتن تفاوت بیان کلاسیک با بیان بومی در موسیقی، در این اثر نیاز بود تا به نوعی از بیان متفاوت‌تر برسیم. شاید همان چیزی که در موسیقی اکسپریمنتال معنا پیدا می‌کند. پیدا کردن خط مشترک بین ملودیهای قدیمی و بومی و جریان موسیقی روز قدری کار را سخت می‌کرد. در ضمن اثر قصد دارد تا صدایی از جنس بیان زنانه و مادرانه را در خاورمیانه مطرح کند که این نیز خود تاثیر زیادی در بیان من داشت.

بخش مهمی از آثار تولید شده در جهان، وجه زنانه آن بوده

 نوشی درباره نگاه خود به فعالیت موسیقی بانوان در ایران گفت: همیشه وجه مهمی از آثار تولید شده در جهان، وجه زنانه آن بوده. در ادبیات و سینما هم بیشتر. پس در ایران هم هنرمندان ما در موسیقی و رشته‌های دیگر مشغول فعالیت‌های رسمی هستند و در ارکستر‌های ملی و صدا و سیما اغلب نوازنده‌ها نیز زن هستند.

وی افزود: از آنجا که اغلب همکاری‌های بانوان در قالب گروه بوده خیلی افرادی نبوده‌اند که به تنهایی فعالیت داشته باشند. اما تعدادی از هنرمندان بوده‌اند که در جشنواره‌ها شرکت کرده‌اند. مهم‌تر از این موضوع باید به این اتفاق اشاره کنم که هرچقدر بتوانیم فرهنگ اصیل ایران را در کشورهای دیگر معرفی کنیم کار ارزشمندی انجام داده‌ایم.

این نوازنده درباره اینکه تولید اثر چگونه شکل گرفته، گفت: این روند از دغدغه‌های امروزی فرید حامدی آغاز شد و تصمیم ما برای بیانی تجربی از دل تشویش‌های سالهای گذشته مان؛ یعنی تجربیات ایشان در جنگ ایران و عراق در دهه شصت، و دغدغه‌های اجتماعی من در دهه نود.

رو در رویی موزیسین‌ها با مخاطبان دیگر کشورها منجر به شکل گیری گفتگو می‌شود

وی در ادامه به تجربیات خود در اجراهای خارج از کشور، و اهمیتی که این تجربیات در اجرای این اثر داشت، گفت: هر هنرمند در رشته موسیقی بهتر است با مخاطبان کشورهای دیگر رودررو شده باشد تا گفتگویی درست شکل بگیرد. اجرا در اتمسفر‌های استاندارد تجربه‌ای گرانبهاست. بعضی اوقات پیام اثر هنری با زحمات زیادی در مقیاس جهانی مطرح می‌شود و بعد صاحبان آن متوجه می‌شوند آن پیام دارای اهمیت ویژه‌ای برا شنونده‌ها نبوده. من سعی کردم با تجربه‌ای که در اجراهای مسکو، وین، زوریخ، گراتس، گنجه و باکو و چند شهر دیگر داشتم، قواعد گفتگویی در مقیاس بزرگ‌تر را رعایت کنم.

یک سولیست می‌تواند پیام اثر را منتقل کند

وی در پاسخ به این سوال که چرا به عنوان یک گروه موسیقی در این رقابت مهم شرکت نکرده‌اند، گفت: در ابتدا چون ما گروه نیستیم. همانطور که گفتم به نظر من دوست داشتنی‌تر است تا پیام شخصی هنرمند در دل یک اثر هنری هم قابل شنیدن باشد و وابسته به یک کل یا محتوای کلی نباشد. مانند یک بازیگر در سینما که تمام وظیفه انتقال موضوع برعهده اوست، در موسیقی هم یک سولیست یا یک راوی می‌تواند در دل یک قطعه مستقلا پیام اثر را منتقل کند.

لازم به ذکر است در سال ۲۰۲۲ و در این رقابت، فرهاد هراتی برنده مدال طلا با آلبوم زمین مقدس، احمد میرمعصومی و اسماعیل الله دادیان برنده مدال نقره و حافظ نیک‌نفس و پژمان بلورچی نیز برنده مدال برنز شده‌اند.

انتهای پیام/