“سیلی قانون‌گذار بر صورت قانون”، “ضرب و شتم یک مامور راهنمایی و رانندگی توسط یک نماینده مجلس”، “وقتی که قانون سیلی خورد” همه و همه از عبارات کلیدی بود که از شب گذشته تاکنون در واکنش به این اقدام نماینده سبزوار با مامور راهنمایی و رانندگی در فضای مجازی و صفحه اول روزنامه‌ها مورد استفاده قرار گرفته است، ماجرایی که ماهیتا محکوم و غیرقابل توجیه است اما ریشه چنین رفتارهایی در چیست، در اصولگرا یا اصلاح‌طلب بودن یک نماینده یا جامعه‌ای که در آن فرهنگ قانون‌مداری، مدارا یا کنترل خشم تنزل پیدا کرده است؟
عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه آزاد مشهد با نظری متفاوت از آنچه که این روزها درباره رفتار نامناسب این نماینده مجلس در فضای مجازی دست به دست می‌شود معتقد است که قطعا اگر یک نماینده مجلس در گوش یک مامور بزند فاجعه است اما باید این را بپذیریم که قانون‌گریزی در جامعه ما نهادینه شده و این نماینده محصول همین جامعه است.
دکتر عباس شیخ‌الاسلامی در گفت‌وگو با ایسنا در این خصوص اظهار کرد: ما در حقوق یاد گرفته‌ایم قضاوت کار پیچیده‌ای است و نباید سریعا تا زمانی که جزئیات بیشتری نسبت به یک موضوع در دسترس نیست مساله‌ای را به راحتی قضاوت کنیم.
وی با اشاره به این جمله معروف مبنی بر اینکه در دموکراسی می‌گویند هر جامعه‌ای مستحق مجرمانش است، افزود: بنابراین نماینده هم یک فردی است مانند بقیه مردم، مگر ما در خیابان کم به هم فحش می‌دهیم و با هم درگیر می‌شویم؟ اگر جامعه ما جامعه ای بود که مردم نسبت به هم فحاشی نمی‌کردند یا درگیری و نزاع‌های خیابانی و خانودگی در جامعه ما کم بود آن وقت جا داشت که این مساله را موضوعی عجیب و غریب ببینیم و تعجب کنیم. مشابه رفتار این نماینده را به طور روزمره بارها در خیابان‌های شهرمان می‌بینیم و خود ما نیز دچار این مساله هستیم.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه قانون‌شکنی متاسفانه در جامعه ما فرهنگ شده و نماینده و غیر نماینده هم نمی‌شناسد، خاطرنشان کرد: مگر ما در سطح وسیع‌تر این جرایم را در قالب‌های مالی، اختلاس و … نمیبینم، مگر خودمان در یک اداره باشیم برای حل کردن مشکل‌مان به دنبال پارتی نمی‌گردیم؟ بنابراین برای حل این مساله باید فکری اساسی کنیم و به صورت ریشه‌ای به آن نگاه کنیم.
این عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی مشهد تصریح کرد: اینکه بگوییم ما هیچ مشکلی نداریم و همه مشکل ما نماینده‌ای است که بد انتخاب شده است باید در کنارش این را هم بپذیریم که بالاخره آن نماینده هم فرزند همین جامعه و فرزند آموزش و پرورش همین جامعه است و چاره آن هم این است که در کنار آموزش‌هایی مثل ریاضی و علوم در مدارس باید فرهنگ مدارا، قانون‌مداری و کنترل خشم را از سنین پایین به افراد آموزش دهیم.
رفتار نماینده سبزوار محصول آموزش و پرورش همین جامعه است
شیخ‌الاسلامی با اشاره به اینکه چنین رفتارهایی محصول آموزش و پرورش و تربیت همین جامعه است، خاطرنشان کرد: باید فرهنگ قانون‌مداری را از پایین تا بالا در جامعه نهادینه کنیم، باید در آموزش‌هایمان بازنگری کنیم و به سمت آموزش‌هایی برویم که انسان تولید می‌کند، فرهنگ قانون مداری و قانون پذیری از خود قانون مهمتر است، این مساله را باید مورد توجه قرار دهیم.
وی با اشاره به یک نمونه تاریخی یادآور شد: چرچیل در زمان جنگ باید در یک اعتماد نو به نقل از برنامه زنده رادیویی حضور پیدا می‌کرده و تا شروع اعتماد نو به نقل از برنامه زمان کمی در اختیار داشته است، به راننده‌اش می گوید یک خیابان را ورود ممنوع برود، در حین راه پلیس جلوی آنها را می‌گیرد، چرچیل از مامور می‌پرسد آیا تو من را نمی‌شناسی، میگوید چرا من شما رو می‌شناسم، شما چرچیل هستید، اما قانون‌شکنی از سوی شما بدتر از سایر مردم است، چرچیل از مامور تشکر می‌کند و می گوید من الان در رادیو اعلام میکنم که ما قطعا در جنگ شکست نمی‌خوریم چون مردم و سربازان قانون مداری داریم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: توجه کنید در این ماجرا هم سرباز روحیه قانون مداری داشته و هم چرچیل فرهنگ قانون مداری را اجرا کرده و در گوش سرباز نزده یا او را توبیخ و مجازات نکرده و در عین حال تشویقش کرده است، این فرهنگ‌قانون مداری است که در جامعه ما پایین آمده و تنها محدود به نماینده مجلس هم نمی‌شود.
شیخ‌الاسلامی با تاکید بر اینکه من نمیخواهم رفتار این نماینده را توجیه کنم، افزود: اگر بخواهیم عمیق تر به موضوع نگاه کنیم بالاخره نماینده‌ای را هم که ما به مجلس فرستادیم محصول همین جامعه است، در جامعه ما که فرهنگ قانون گریزی بیداد می کند موضوع ریشه‌ای‌تر از اینهاست که به خاطر رفتار یک نماینده تنها بخواهیم نهادهای دیگری را که این نماینده را تایید صلاحیت کرده‌اندزیر سوال ببریم.
این عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی مشهد با اشاره به اینکه اگر نماینده ای در گوش مامور پلیسی که در حال انجام وظیفه است زده فاجعه است، اما من میخواهم بگویم از این فجایع ما در جامعه مان زیاد داریم، افزود: مگر رئیس بانکی که اختلاس می‌کند فاجعه نیست، مگر این همه پرونده‌های رشوه ای که تشکیل می شود فاجعه نیست. با این مساله نباید برخورد سیاسی کنیم که به نظرم در برخی اظهارنظرها این سیاسی بازی اتفاق افتاده است.
وی ادامه داد: در اینکه این نماینده برخورد غلطی انجام داده است هیچ شکی نیست، اما در یک تحلیل قوی‌تر باید بگوییم این نماینده محصول همین جامعه است و ما در جامعه‌مان برخی مهارت‌های زندگی را یاد نگرفته‌ایم. درخصوص این موضوع هم به جای اینکه بازی سیاسی و جدال حقوقی ایجاد کنیم، باید سعی کنیم وقتی چنین اتفاقاتی می‌افتد برخوردهای ملایم‌تری از جمله عذرخواهی و استعفا را نهادینه کنیم، اتفاقی که در کشورهای دیگر هم هنگام وقوع چنین اتفاقاتی می‌افتد.
انتهای پیام