سید محمد دلبری در گفت وگو با ایسنا، در این باره اظهار کرد: نظام آفرینش را خداوند حکیم بر عدل استوار کرده است. ما نیز اگر بخواهیم الهی عمل کنیم باید تمام نظام های خویش را بر محور عدل و عدالت طراحی و مستقر کنیم تا شاهد استواری و ثمربخشی آن ها باشیم.
وی افزود: یکی از این نظام ها، نظام تعلیم و تربیت رسمی است. از دغدغه های اندیشمندان و متولیان در بحث عدالت در نظام تربیت، بحث عدالت آموزشی بوده و هست و انرژی و منابع بسیاری برای تحقق آن هزینه شده و می شود.
عضو هیئت علمی سازمان پژوهش و اعتماد نو به نقل از برنامه ریزی آموزشی با اشاره به اینکه اصطلاحی تحت عنوان “عدالت در سنجش و ارزشیابی” گفت: شاید این اصطلاح تاکنون کمتر به کار رفته و تکمیل کننده عدالت آموزشی است و بی توجهی به آن کل نظام آموزش را به ویژه در کشور ما به محاق می برد.
دلبری ادامه داد: در نگاه نخست از این مفهوم، عدالت در نمره دهی به مخاطب در ذهن تداعی می شود اما این یک وجه است و وجه مهمتری وجود دارد و آن وجه زمانی تحقق می یابد که” محتوای ارزشیابی” و” محتوای آموزش” یکسان باشند. بنابراین منظور از عدالت در سنجش و ارزشیابی، “ارزشیابی برمدار و محور محتوای آموزش” است.
وی با بیان اینکه این اصل عقلانی به مربیان و متولیان تربیت تاکید می کند که محتوای ارزشیابی شما باید بر محور آموزش شما بچرخد گفت: توجه به “عدالت در سنجش” زمانی که مخاطبان در یک فضای رقابتی سنجیده می شوند و بر اساس نتایج سنجش به رتبه و جایگاهی خاص دست می یابند از اهمیت بیشتری برخوردار می شود.
عضو هیئت علمی سازمان پژوهش و اعتماد نو به نقل از برنامه ریزی آموزشی افزود: اما جالب است که کنکور سراسری که در آن رقابت حرف اول را می زند، این اصل عقلانی را به راحتی و بدون هیچ مانعی برای هزاران نفر از دانش آموزان یکی از شاخه های نظری زیر پا می گذارد. این رفتار غیر حکیمانه آن قدر تکرار شده که تبدیل به یک عادت برای سازمان سنجش شده است و به رغم اعتراض بسیاری از اصحاب فکر نسبت به این ظلم آشکار، هرسال برای این رشته تکرار می شود.
دلبری با بیان این نکته که «شاید شما نیز مثل بسیاری دیگر نام رشته علوم ومعارف اسلامی را نشنیده باشید.» گفت: اما آنان که با این رشته و دانش آموزان آن آشنا هستند بی تردید اذعان دارند که این عزیزان جزء نجیب ترین دانش آموزان نظام آموزشی هستند و همین نجابت سبب شده مورد بی مهری و ظلم قرار گیرند.
وی در پاسخ به اینکه بی توجهی به عدالت در سنجش و به تعبیر دیگر ظلم در نظام سنجش در این رشته چگونه اتفاق می افتد؟ عنوان کرد: دانش آموزان این رشته رسمی در نظام آموزشی، کنکور اختصاصی ندارند و در آزمون رشته علوم انسانی شرکت می کنند.
عضو هیئت علمی سازمان پژوهش و اعتماد نو به نقل از برنامه ریزی آموزشی افزود: میان این دو رشته دروسی وجود دارد که در موضوع یکی هستند. مثلا در موضوع دین؛ در این موضوع دانش آموز رشته علوم انسانی، کتاب های “دین و زندگی” را می خواند و دانش آموز رشته علوم و معارف اسلامی، کتاب های “اصول عقاید” را. این دو کتاب هرچند در موضوعِ دین مشترک اند؛ ولی هم در ساختار و سرفصل ها و هم محتوا و حتی زبان و ادبیات کاملا متفاوت هستند.
دلبری ادامه داد: دانش آموزی که سه سال اصول عقاید خوانده اکنون در رقابت با دانش آموز رشته انسانی باید کتاب متفاوت دین و زندگی را بخواند! آیا این نوع سنجش، بر محور عدالت است؟.
وی با بیان اینکه این مشکل درباره درس عربی نیز وجود دارد اظهار کرد: دانش آموز رشته معارف باید کتاب عربی رشته علوم انسانی را بخواند! کتابی که هیچگاه محور آموزش و یادگیری رشته علوم و معارف اسلامی در نظام آموزشی نبوده است. حکایت درس تاریخ نیز اینگونه بود ولی دو سال پیش و پس از مذاکرات فراوان بالاخره این موضوع پذیرفته شد که سئوالات از کتاب تاریخ اختصاصی برایشان طرح شود.
عضو هیئت علمی سازمان پژوهش و اعتماد نو به نقل از برنامه ریزی آموزشی ادامه داد: هرچند این اقدام دیرهنگام بر اساس منطق عدل ستودنی است اما سوال جدی این است که چرا سازمان سنجش آنچه را در مورد درس تاریخ پذیرفته است در مورد دو درس عربی و اصول عقاید نمی پذیرد؟. آیا منطق عدل در سنجش دلیل عقلانی و کافی برای اصلاح و رفع ظلم پیرامون کتاب های عربی و اصول عقاید نیست؟ آیا اصرار سازمان سنجش بر رویه پیشین محروم کردن دانشگاه از حضور معنوی این دانش آموزان نمی شود؟.
وی ادامه داد: آیا سازمان سنجش به تبعات این رویه نادرست بر میزان حضور دانش آموزانی که علاقه مند به ادامه تحصیل در این رشته هستند توجه دارد؟.
دلبری با بیان اینکه حکایت مشکلات این رشته و آزمون سراسری آن محدود به سازمان سنجش نمی شود و در آزمون رشته علوم انسانی دروسی وجود دارد که از آن ها اثری در اعتماد نو به نقل از برنامه درسی رشته علوم و معارف اسلامی وجود ندارد و از آنها در کنکور سوال طرح می شود و دانش آموز رشته علوم و معارف باید به آنها جواب بدهند گفت: این در حالی است که حتی یک دقیقه آموزش پیرامون آن ندیده اند (کتاب های جغرافی ۲و۳ و جامعه شناسی ۲و ۳ از این نمونه هستند که حدیث این مشکل، حدیث دیگری است و باید در درون آموزش و پرورش حل شود. امید که با تصمیمات شایسته و در خور نظام اسلامی شاهد بالندگی روز به روز نظام اسلامی باشیم.
انتهای پیام