ملازهی در گفتوگو با ایسنا درباره آنچه مقامات آمریکایی و افغان از آن به عنوان توافق با طالبان نام میبرند و گفته شده تا چند روز آینده اعلام میشود گفت: مذاکراتی بین طالبان و آمریکا به نمایندگی از زلمای خلیلزاد انجام شد. به نظر طرفهای حاضر در این مذاکرات به حل سیاسی مشکلات نزدیک شدهاند و توانستهاند بخشی از طالبان (شورای کویته) را به اینکه مسایل و مشکلات افغانستان راهحل سیاسی دارد، راضی کنند.
وی گفت: اینکه طالبان دست از انحصارطلبی ایدئولوژیک بردارد جای بحث دارد در عین حال به نظر میرسد آمریکا هم تا حدودی از موضع قبلیاش کوتاه آمده است و طالبان نیز آمادگی آن را پیدا کرده است که وارد یک ساز و کار سیاسی شود. بر این اساس بخش اصلی طالبان که همان شورای کویته است ساز و کارهای دموکراتیک و اقوام دیگر را در قدرت میپذیرد اما اینکه دست از جنگ به طور کامل بردارند و به یک حزب سیاسی تبدیل شوند تحول مهمی است که باید دید اتفاق میافتد یا خیر. با این وجود اگر این اتفاق محقق شود، تحول مهمی به لحاظ ایدئولوژیک برای طالبان و تحول مهمی به لحاظ سیاسی برای افغانستان است.
ملازهی درباره جایگاه آمریکا در آینده افغانستان و تحقق شرط طالبان درباره خروج نیروهای آمریکایی از این کشور گفت: باید دید در این توافق جایگاه آمریکاییها در آینده افغانستان چیست و شرط طالبان درباره خروج نیروهای نظامی به طور کامل اجرا میشود یا خیر. در حال حاضر میتوان گفت که به نظر توافقی به دست آمده است اما اینکه مفاد آن چیست، چیزی نمیدانیم. به ویژه اینکه جایگاه دولت مرکزی در این توافق نیز مشخص نیست؛ اینها بحثهای مهمی است که باید منتظر بود و دید چه میشود. ممکن است همانطور که پیشبینی میشود ساختار اداری در این توافق تغییر کرده باشد و قانون اساسی اصلاح شود به شکلی که افغانستان از یک کشور یکپارچه به یک سیستم فدرال تبدیل شود.
این کارشناس مسایل افغانستان درباره خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان تصریح کرد: ترامپ در تبلیغات انتخاباتیاش همواره بر این مساله تاکید داشت که نیروهای نظامی آمریکا را در افغانستان کاهش خواهد داد و نباید آمریکا اینقدر برای این کشورها هزینه مالی و جانی دهد. به نظر میآید در نهایت بخش اعظم نیروهایشان را از این کشور خارج خواهد کرد اما اینکه به طور کامل این اتفاق روی دهد بعید است. شاید آمریکاییها در ظاهر خروج از افغانستان را بپذیرند اما به نظر من در عمل این اتفاق نمیافتد.
وی ادامه داد: به علاوه افغانستان از جمله کشورهایی است که در آن رقابت قدرتهای بزرگ از جمله چین و آمریکا را شاهد هستیم. مقامات آمریکایی به صراحت از رقابت و دشمنی خود با چین سخن میگویند از این رو معتقدم تخلیه کامل افغانستان به طور کامل با توجه به رقابت شدید این دو کشور در آن واقعبینانه نیست.
ملازهی درباره موانع تحقق صلح در افغانستان، گفت: اختلافات داخلی، مسایل منطقهای و نفوذ قدرتهای خارجی سه سطح از مسایل و مشکلاتی هستند که بر سر راه صلح در افغانستان وجود دارند. اگر قرار باشد صلح در این کشور محقق شود این سه سطح باید در هماهنگی با هم باشند نه در تضاد و اختلاف با یکدیگر که در شرایط فعلی بعید میدانم این هماهنگی امکانپذیر باشد.
این کارشناس مسایل افغانستان درباره رویکرد گروههای مختلف طالبان به این توافق تصریح کرد: بیش از بیست گروه از طالبان وجود دارند که با مذاکره با دولت مرکزی و آمریکا یا کنار گذاشتن سلاح مخالف هستند و اکنون بسیاری از فرماندهان میدانی طالبان با این توافق موافق نیستند و احتمال تجزیه طالبان در پس چنین توافقی وجود دارد که میتواند همچنان دامنه تهدیدات نظامی در این کشور را حفظ کند. به علاوه موضع این گروهها برای همکاری با دولت مرکزی هنوز مشخص نیست.
وی گفت: بازیگران خارجی در افغانستان که منافع خود را در این کشور میبینند از جمله چین و روسیه که حتما در این مسیر سعی خواهند کرد آمریکا را درگیر در مسایل افغانستان کنند، از طرفی کشورهایی از جمله پاکستان نیز به دنبال کاهش نفوذ هند در افغانستان در امور این کشور نفوذ دارند و این کنشها بدون شک در روند صلح در افغانستان موثر است.
ملازهی درباره واقعی بودن آنچه به عنوان توافق صلح نهایی از آن نام می برند اظهار کرد: به نظرم این مساله شوی تبلیغاتی نیست از یک طرف میدانیم که افغانستان نیازهای متفاوتی را دنبال میکند و از طرفی آمریکاییها نمیخواهند هزینه نظامی و انسانی در این کشور بدهند همچنین نیاز است تا وضعیتی که در سطح منطقهای است به سطحی از صلح و ثبات در افغانستان برسد، البته این مساله ساده نیست. در عین حال به نظر اردهای به وجود آمده تا آمریکا، طالبان و دولت مرکزی به صلحی در افغانستان دست پیدا کنند.
انتهای پیام