به گزارش ایسنا بر اساس خبر رسیده، در این نشست که به عنوان اولین نشست گروه زبان و رایانه فرهنگستان زبان و ادب فارسی و با هدف شناخت جایگاه خط و زبان فارسی و آسیب‌های آن در فضای مجازی روز سه‌شنبه (اول بهمن‌ماه) در فرهنگستان برگزار شد، مهرنوش شمس‌فرد، مدیر گروه زبان و رایانه فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با موضوع «فضای مجازی: بستر بقای زبان» سخنرانی کرد.
شمس‌فرد با اشاره به رسانه‌های موجود گفت: دو رسانه گفتار و خط رسانه‌هایی هستند که عمر زیادی دارند و از مدت‌ها قبل با انسان بوده‌اند و تغییر زیادی نکرده‌اند؛ هرچند ممکن است به‌زودی رسانه‌هایی مانند رسانه انتقال مفهوم از مغز یک انسان به مغز انسانی دیگر ظهور کنند، اما فعلاً همین دو رسانه را داریم.
او در اولین نشست از نشست‌های گروه زبان و رایانه فرهنگستان زبان و ادب فارسی ادامه داد: با وجود تغییر ناچیز در این دو رسانه، بستر انتقال اطلاعات آن‌ها بسیار تغییر کرده و یکی از این تغییرات ظهور فضای مجازی به‌عنوان بستر انتقال بوده است. زبان یکی از ارکان مهم هویت ملی و ابزار اصلی انتقال اخبار و دانش و اطلاعات است.
مدیر گروه زبان و رایانه فرهنگستان با اشاره به ویژگی‌های فضای مجازی افزود: سرعت، دسترسی بالا، انتشار محتوای متنی، ارتباط برخط، تمایل بیشتر به نوشتار و دربرگیری گونه‌های مختلف در بسترهای مختلف انتقال اطلاعات رقمی از جمله این ویژگی‌هاست.
شمس‌فرد فضای مجازی را از منظرهای مختلف مهم شمرد و گفت: از منظر قدرت، اهمیت آن برای دولت‌ها و غول‌های تجاری زیاد است، به‌گونه‌ای که در این حوزه سرمایه‌گذاری می‌کنند. آن‌ها به زبان فارسی توجه می‌کنند تا بتوانند روی این فضا تأثیر بگذارند و اطلاعات خود را وارد کنند. در همین‌جاست که بحث مهندسی اجتماعی پیش می‌آید.
این استاد دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به تولید نشدن ابزاری قدرتمند در فضای مجازی برای انتقال محتوا به زبان فارسی گفت: متأسفانه فقط کاربر ابزارهایی هستیم که در خارج از کشور تولید شده‌اند.
او به کنفرانس «فناوری‌های زبانی برای همه» اشاره کرد که یونسکو آن را در آذرماه گذشته برگزار کرد و افزود: مؤسسات مختلف فرهنگی و بین‌المللی اقدامات زیادی برای حفظ زبان در فضای مجازی انجام می‌دهند.
مهرنوش شمس‌فرد با طرح پرسشی گفت: آیا فضای مجازی فرصتی برای خط و زبان است یا تهدید؟ از این جهت که حوزه نفوذ زبانی را افزایش می‌دهد، آموزش زبان را آسان و دسترسی به محتوای خبر و علمی را تسهیل کرده، محتوای فارسی را در سراسر فضای مجازی گسترش داده و کسب و کارهای جدیدی خلق می‌کند، یک فرصت است. اما مشکل از آن‌جایی آغاز می‌شود که محتوای ناسالم در حوزه خط، زبان و فرهنگ در فضای مجازی منتشر شود، با وجود این نمی‌توانیم بگوییم فضای مجازی تهدیدی برای خط و زبان است، زیرا پاسخ درست به این سوال به نمونه‌برداری ما از داده‌ها بستگی دارد و این‌که در کدام زیربخش فضای مجازی از توئیتر، اینستاگرام، وبلاگ ها یا رسانه‌های برخط به نمونه‌برداری می‌پردازیم.
او ادامه داد: فرهنگ‌سازی، ایجاد ابزارهای پالایش محتوا و دیگر اقدامات در این زمینه مهم است، زیرا ارتقای آموزش زبان، فرمایشی و دستوری نیست.
مدیر گروه زبان و رایانه فرهنگستان زبان و ادب فارسی با تأکید بر پذیرش گونه زبانی جدید گفت: تعامل، بهترین راه برای بهبود وضعیت خط و زبان فارسی در فضای مجازی است. این زبان سرعت، واژگان خاص خود، علائم زبانی و غیرزبانی مخصوص به خود را دارد.
او در مقایسه گونه معیار زبان فارسی با گونه فضای مجازی گفت: اگر هر کدام از این گونه‌ها در جای خود استفاده شوند، مشکلی نخواهیم داشت مشکل از آن‌جایی شروع می‌شود که زبان‌ور آن‌قدر در گونه زبانی خاص غرق شود که وقتی وارد گونه جدید شود نتواند خود را تطبیق دهد.
شمس‌فرد در پایان به تدوین اعتماد نو به نقل از برنامه ملی خط و زبان فارسی در فضای مجازی در مرکز ملی فضای مجازی اشاره کرد و گفت: این اعتماد نو به نقل از برنامه که گروه زبان و رایانه فرهنگستان زبان و ادب فارسی در تدوین آن مشارکت داشته است، ایجاد نهضت ملی صیانت از زبان فارسی، توسعه زیرساخت‌های فنی و انسانی، ضابطه‌گذاری و حمایت از زبان فارسی را در ذیل خود دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تصریح کرد: سه قدم ضروری در ارتقای خط و زبان فارسی در فضای مجازی به رسمیت شناختن گونه زبان در فضای مجازی، استفاده از ظرفیت عظیم آن برای توسعه زبان فارسی و خلق ازرش‌افزوده از محتوای زبان فارسی است.
انتهای پیام