دبیرکل حزب اسلامی تبیان افغانستان و رئیس خبرگزاری صدای افغان گفت: بنده از همان اوایل سقوط طالبان در مصاحبه‌های مختلف عنوان کردم که اگر جمهوری اسلامی در مسائل افغانستان حضور نداشته باشد و کمک نکند اگر کل دنیا هم کمک کنند باز هم در این کشور ثبات و امنیت برقرار نخواهد شد.
حجت‌الاسلام سید عیسی حسینی مزاری در گفت‌وگو با پایگاه خبری اعتماد نو به نقل از ایلنا، در پاسخ به سوالی در خصوص ارزیابی خود از نقش ایران در تحولات اخیر افغانستان گفت: بنده معتقدم که جمهوری اسلامی ایران حداقل در ۲۰ سال اخیر نسبت به مسائل افغانستان منفعل عمل کرده است و در تحولات این کشور حضور جدی نداشته است. درست است که آمریکایی‌ها همواره در این سال‌ها سعی کردند سنگ‌اندازی کنند و نگذارند ایران کاری انجام دهد اما جمهوری اسلامی می‌توانست از اهرم‌هایی استفاده کند و مانع تاثیرگذاری سیاست آمریکا در دور ساختن خود شود.
وی ادامه داد: بنده از همان اوایل سقوط طالبان در مصاحبه‌های مختلف عنوان کردم که اگر جمهوری اسلامی در مسائل افغانستان حضور نداشته باشد و کمک نکند اگر کل دنیا هم کمک کنند، باز هم در این کشور ثبات و امنیت برقرار نخواهد شد و من حتی در یکی از مصاحبه‌ها عنوان کردم که کافی است جمهوری اسلامی فقط نظاره‌گر باشد و حتی نظاره‌گر بودن تهران کافی است که امنیت، صلح و ثبات در افغانستان برقرار نشود. بنابراین در مسائل اخیر هم قطعا جای دیپلماسی و حضور جدی جمهوری اسلامی خالی است و از طرفی هم مردم افغانستان و هم گروه‌ها و شخصیت‌های تراز اول کشور جمهوری اسلامی را به عنوان یک همراه جدی نگاه می‌کنند و توقع دارند که تهران نقش فعال‌تری نسبت به تحولات همسایه شرقی خود ایفا کند و نگذارد مسیر افغانستان به سمت دیگری برود.
وی افزود: قطعا شرایط فعلی توسط نقش‌ها و توطئه‌های آمریکا شکل گرفته به این معنا که آمریکایی‌ها گذاشته‌اند که افغانستان درگیر جنگ داخلی شود چرا که طی ۲۰ سال گذشته آن‌ها تلاش‌های بسیاری کردند و به نتایجی هم رسیدند اما به مطلوب نهایی خود که تسلط کامل بر افغانستان بود نرسیدند و نتوانستند آن طور که می‌خواستند از سکوی افغانستان برای اشراف به چین، روسیه و ایران استفاده کنند لذا صحنه را برای شکل‌گیری جنگ داخلی خالی کردند. هرچند که به نظر می‌رسد طالبان با آمریکایی‌ها توافق دارد و از طرفی هم دولت افغانستان دست‌نشانده آمریکایی‌ها است و از طرف دیگر هم سازمان‌ها و و احزاب جهادی هم بی ارتباط با آمریکایی‌ها نیستند و واقعیت امر این است که آمریکایی‌ها به هیچ کدام از طرف‌ها اعتماد مطلق ندارند.
حسینی مزاری گفت: بنابراین در جنگ داخلی از هر طرف کشته شود به نفع آمریکا است؛ طالب کشته شود مسلمان است، از دولت کشته شود اهل این کشور و مسلمان است و از طرف گروه‌های جهادی هم کسی کشته شود باز مسلمان کشته شده است و در نتیجه بعد از اینکه این کشت و کشتار ادامه پیدا کرد دو احتمال وجود دارد؛ اول اینکه طرح صلح آمریکایی به اجرا گذاشته می‌شود همانی که زلمای خلیل‌زاد چند ماه قبل مطرح کرد و در معرض واکنش جدی محافل سیاسی داخلی و خارجی قرار گرفت و حکومت ترکیبی با حضور جدی‌تر طالبان در افغانستان فراهم خواهد شد.
وی افزود: احتمال دوم هم این است که طالبان از توقف در شهرها فاصله گرفته و پیشروی می‌کند و شهرهای مهم را یکی پس از دیگری تصرف می‌کند تا به کابل برسد و در نهایت پایتخت هم ساقط می‌شود و سعی می‌کنند حکومت یکدست تشکیل دهند و آن زمان آمریکایی‌ها وارد عمل شده و مطابق توافق دوحه عمل خواهند کرد. اعتقاد بنده این است که چه حکومت ترکیبی باشد و چه طالبان افغانستان را کامل بگیرند و مسلط بر اوضاع شوند، قطعا چون یک طرف قضیه آمریکا است اوضاع افغانستان آرام نخواهد شد و تنش همچنان ادامه پیدا خواهد کرد و قربانی هم مردم افغانستان خواهند بود.
دبیرکل حزب اسلامی تبیان افغانستان در پاسخ به سوالی در خصوص نقش احتمالی تهران برای شکل‌گیری گفت‌وگوهای بین‌الافغانی برای ایجاد ثبات در افغانستان گفت: قطعا تهران این توان و پذیرش را از سوی گروه‌های افغانستانی دارد که بتواند ابتکار عمل را در دست بگیرد. جمهوری اسلامی ایران در افغانستان در بین تمامی احزاب و گروه‌ها حضور و نفوذ جدی دارد و می‌تواند از این حضور و نفوذ برای ایجاد این روند استفاده کند چرا که تا زمانی که ایران در مسائل وارد نشود و روند گفت‌وگوهای تاثیرگذار را در دست نگیرد نه آمریکا، نه روسیه و نه چین نمی‌توانند بدون همراهی ایران کاری در افغانستان به پیش ببرند و نمی‌توانند به بحران خاتمه ببخشند.
رئیس خبرگزاری صدای افغان همچنین در پاسخ به این سوال که آیا طالبان تغییر کرده است، گفت: معتقدم طالبان هیچ تغییر ماهیتی نداده اما ممکن است از نظر سیاسی با توجه به اینکه می‌دانند اگر مثل قبل در برابر شیعیان و سایر گروه‌ها از قتل عام استفاده کنند، قادر بر تداوم حضور و نیل به هدف خود نخواهند بود لذا سعی می‌کنند استانداردهای جهانی را تا حدودی رعایت کنند. البته طالبان در حال حاضر یکدست نیستند و در سرتاسر افغانستان از یک رویه تبعیت نمی‌کنند و کشورهای مختلفی هم در بدنه طالبان حضور و نفوذ دارند و اگر پاکستانی‌ها حضور داشته باشند این حضور از سوی دستگاه اطلاعاتی این کشور است که مخالف دولت اسلام آباد است که نرمش‌هایی را در نظر داشته باشد و قطعا دستگاه اطلاعاتی پاکستان که مرتبط با ارتش این کشور است اعمال نفوذ می‌کند و اجازه نمی‌دهد اوضاع آن طور که حتی طالبان اعلام می‌کند پیش برود.