به گزارش ایسنا، به نوشته روزنامه فرامنطقه‌ای الشرق الاوسط، دور اخیر مذاکرات آمریکا و ترکیه درباره منطقه امن، شکاف عمیق میان موضعگیری‌های آمریکا به همراه همپیمانان خود در نیروهای کرد-عرب سوریه دموکراتیک از یک سو با آنکارا از سوی دیگر درباره ایجاد منطقه امن در شمال شرق سوریه و اجرای نقشه راه منبج واقع در شمال حلب را برملا کرد.
درباره منطقه امنی که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه سال گذشته در تماسی تلفنی به دونالد ترامپ، همتای آمریکایی خود پیشنهاد آن را داد، اختلاف نظرهایی درباره عمق این منطقه و کنترل بر آن و نیز سرنوشت یگان‌های مدافع خلق کرد، تشکل اصلی در نیروهای سوریه دموکراتیک وجود دارد، در ادامه موضعگیری طرف‌های مختلف درباره هر یک از این مسائل را شرح می‌دهیم:
-عمق منطقه امن
آنکارا خواستار آن است ترامپ به همتای ترکیه‌ای خود تعهد دهد عمق منطقه حایل ۲۰ مایل حدود ۳۰ تا ۳۵ کیلومتر باشد و در طول مرزهای جرابلس با رودخانه فرات تا مرزهای فش خابور با رودخانه دجله در نزدیکی مرزهای عراق واقع شود. واشنگتن نیز برای ایجاد منطقه‌ای به عمق پنج کیلومتر با احتمال عمق ۱۴ کیلومتری در برخی مناطق به شرط احاطه بر برخی شهرها و مناطق کردنشین، استثنای القامشلی از این منطقه و نیز عدم امتداد کامل آن میان جرابلس و فش خابور آمادگی خود را اعلام کرد. این در حالی است که نیروهای سوریه دموکراتیک بر عمق تنها پنج کیلومتر پافشاری داشته و شرط کرده‌اند منطقه امن شامل هیچ یک از شهرها و شهرک‌های کردنشین نباشد، در واقع موضعگیری واشنگتن و نیروهای سوریه دموکراتیک همانند توافقنامه آدانا در سال ۱۹۹۸ میان دمشق و آنکاراست که به ارتش ترکیه اجازه داد نیروهای حزب کارگران کردستان را تا عمق پنج کیلومتری سوریه تعقیب کند.
-سرنوشت یگان‌های کرد
آنکار می‌خواهد نیروهای یگان‌های کرد از منطقه امن خارج شده و تمامی سلاح‌های سنگین موجود در منطقه که ائتلاف ضد داعش به همپیمانان عرب و کرد در نیروهای سوریه دموکراتیک داده بود، خارج شود. واشنگتن با اخراج یگان‌های کرد و انواع مشخصی از سلاح‌های سنگین موافقت کرد. مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای سوریه دموکراتیک دو روز قبل گفت: همه سلاح‌های سنگینی که برد آنها به داخل ترکیه می‌رسد، مانند توپخانه‌ها و تانک‌ها را خارج خواهیم کرد، حتی سلاح‌هایی که برد پرتاب آنها به ۲۰ کیلومتر می‌رسد، اگر ترکیه بگوید تهدید محسوب می‌شوند، خارج خواهیم کرد.
-کنترل بر منطقه امن
آنکارا خواستار نقشی اصلی برای ارتش ترکیه و امکان نفوذ و تعقیب تروریست‌ها است، اما واشنگتن پیشنهاد اجرای گشت‌های مشترکی در مرزهای سوریه-ترکیه را مطرح کرد و این وضعیت در اطراف منبج در کنار کنترل هوایی ائتلاف ضد داعش برقرار بود.
نیروهای سوریه دموکراتیک نیز خواستار گشت‌زنی‌های نیروهای بی‌طرف هستند. عبدی در این راستا گفت: این نیروهای بین‌المللی باید از نیروهای ائتلاف ضد داعش و یا یک نیروی بین‌المللی دیگر باشند، دولت ترکیه یکی از طرف‌ها در مساله مرزهاست و ما خواهان یک گروه بی‌طرف هستیم.
آنکارا می‌خواهد مدیریت این مناطق توسط ساکنان آن انجام شود؛ به این صورت که در مناطق عرب‌نشین مدیریت با اعراب و در مناطق کردنشین با کردها باشد و یگان‌های مدافع خلق کرد کنترلی نداشته باشند، مساله‌ای که واشنگتن نیز با آن موافق است اما اختلاف‌نظر آنها در تعریف ساکنان بومی است، نیروهای سوریه دموکراتیک نیز می‌گویند منظور از نیروهای بومی ساکنان کوبانی (عین العرب)، سری کانیه (راس العین)، قامشلو (قامشلی)، کری سبی (تل ابیض) تا دیریک (المالکیه) هستند.
-منبج
به نظر می‌رسد در مقایسه با مشکل ایجاد منطقه امن اختلافات درباره اجرای بندهای باقی مانده از نقشه راه منبج عمق کمتری داشته باشد، آنکارا اخراج هزار تن از نیروهای یگان‌های مدافع خلق کرد به سمت شرق فرات، تشکیل یک شورای مدنی جدید به جای شورای فعلی و اجرای گشت‌زنی‌های مشترک در خطوط تماس را ضروری می‌داند، اما واشنگتن می‌گوید، نیروهای یگان‌های مدافع خلق کرد از منبج خارج شده‌اند و آنهایی که در آنجا حضور دارند، شبه‌نظامیان بومی هستند و شورای محلی نهادی منتخب بوده و نماینده ساکنان منطقه است. عبدی نیز در این رابطه گفت: خروج ترکیه از عفرین شرط اصلی موافقت ما با مشارکت ترکیه در گشتی‌زنی‌های کنترل مرزهاست.
پس از آنکه مذاکرات آمریکا-ترکیه بدون هیچ نقضی به اتمام رسید، آنکارا به تشدید موضعگیری سیاسی خود و بسیج نیروها و گروه‌های همپیمانش در مرزها ادامه داد. ارتش ترکیه نقاط نفوذی در نزدیکی مرزها در مناطق مقابل تل ابیض را به کنترل درآورده و آمادگی خود برای عملیات در شرق فرات را به اطلاع گروه‌های مخالف سوری رساند و نیروهای خود را در اطراف منبج مستقر کرد. در مقابل ژنرال کنت مک کنزی، رئیس فرماندهی مرکزی آمریکا از شرق فرات بازدید کرد و ائتلاف نیز گشت‌های خود در تل ابیض و شهرهای کردنشین و دیگر مناطق را برای انتقال پیام‌های مختلف از جمله کنترل ترکیه افزایش داد.
در مقابل، استقرار نیروهای نظامی آمریکا و ترکیه در شرق فرات، ادامه تنش‌های سیاسی آن دو پس از شکست مذاکرات‌شان درباره منطقه امن و نقشه راه منبج، تنش‌ها میان آنکارا و واشنگتن درباره معامله اس ۴۰۰ روسیه و دیگر موضوعات داخلی ترکیه و برخی مسایل منطقه‌ای مربوط به ایران و عراق، روابط شخصی ترامپ و اردوغان همچنان روند تنش را به پیش میبرد.
ترکیه تعداد نیروها و تجهیزات نظامی خود در مرزهایش با سوریه را افزایش داد و برخی گروه‌ها و شبه‌نظامیان از گروه‌های سوری همپیمان با خود را به اطراف منبج انتقال داده و تهدیدات خود درباره آغاز عملیات‌های نظامی در این منطقه و شرق فرات علیه یگان‌های مدافع خلق کرد را شدت بخشید.
مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه درباره شکست روند مذاکرات با طرف آمریکایی اظهار کرد، جیمز جفری در مذاکرات خود در آنکارا مساله‌ای که ترکیه را راضی کند، مطرح کرد اما واشنگتن در مورد منطقه حائل همانند توافقنامه منبج وقت‌کشی می‌کند.
از سوی دیگر، دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی دولت ترکیه را به کوچ اجباری پناهجویان سوری متهم کرد.
در این گزارش آمده است، مسئولان دولت ترکیه تعدادی از پناهجویان را بازداشت کرده و آنها را مجبور کردند برگه‌هایی را امضا کنند که طبق این برگه‌ها، آنها می‌خواهند به کشورشان بازگردند، اما در واقع آنها به اجبار به کشورشان بازگردانده شدند.
این سازمان در ادامه به مواردی از کوچ اجباری این پناهجویان به سوریه پرداخت و نوشت، آنها از چند هفته قبل از اینکه از طریق گذرگاه مرزی باب الهوی به سوریه بازگردانده شوند، بازداشت شده بودند.
انتهای پیام
