حسرت‌های به دل مانده / از تئاتر صبا تا وضعیت تئاتر شهر

به گزارش ایسنا، مراسم بزرگداشت ده سالگی تماشاخانه ایرانشهر عصر شنبه ٢۵ خرداد ماه با حضور مدیران و هنرمندان فرهنگی هنری در تماشاخانه ایرانشهر برگزار شد.

مجید رجبی معمار، سید مجتبی حسینی، حسین مسافر آستانه، مجید جوزانی، شهرام کرمی، شهرام گیل آبادی، ایرج راد، فرهاد آییش، مائده طهماسبی، اتابک نادری، مریم معترف، رحمان محمد عمروآبادی، ابراهیم حقیقی، طیبه سیاوشی و … از جمله حاضران این مراسم بودند.

در این آئین مجید رجبی معمار رئیس تماشاخانه ایرانشهر، سید مجتبی حسینی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد، حسین مسافر آستانه دبیر شورای سیاستگذاری تماشاخانه ایرانشهر، شهرام گیل آبادی و ایرج راد سخنرانی کردند.

در ابتدای مراسم مجید رجبی معمار در سخنان خود از غلامحسین کرباسچی، مهندس کاظمی، بهروز غریبپور، قالیباف، ایرج راد، دکتر مجید جوزانی و … که بانیانی بودند که در ساخت و احداث تماشاخانه ایرانشهر نقش داشتند، تشکر کرد.

او در بخش دیگری به دوره مدیریت خود در این تماشاخانه اشاره کرد و گفت: در این چهار سال مدیریت، با مشورت دکتر مهندس‌پور شورای سیاستگذاری تشکیل دادیم و با کمک اعضا شورا و تجربیات تئاتری آن‌ها، این تماشاخانه را اداره کردیم. نتیجه آن هم این بوده که افزایش مخاطب داشتیم، سال ٩٢ حدود ٩٢ هزار تماشاگر داشتیم و امروزه ٩٨۶ هزار نفر به این تماشاخانه برای دیدن تئاتر و نمایش آمده‌اند. در این چهار سال حتی یک مورد تئاتر را از صحنه پایین نیاوردیم.

رجبی معمار افزود: دو سه چیز حسرتش به دل ما مانده است، یکی پردیس تئاتر صباست که خواهشمندم با ایجاد تدابیر لازم این مجموعه که نیمه کاره مانده به ناوگان تماشاخانه‌های تهران اضافه شود. نکته دیگر غم و غصه‌ای است که برای تئاتر شهر می‌خوریم. فضای نامطلوبی که در حاشیه آن پیش آمده موجب ایجاد اندوه و غصه تئاتری‌ها شده است که باید چاره‌ای برای آن اندیشیده شود.

مدیر خانه هنرمندان در بخش پایانی صحبت‌هایش به علاقه‌مندی شهردار تهران (پیروز حناچی) برای ایجاد تماشاخانه در تهران اشاره کرد و بیان کرد: امیدوارم این اتفاق در حمایت ایجاد تماشاخانه خصوصی الگویی برای تمام شهرهای کشور شود.

سپس حسین مسافر آستانه در سخنانی کوتاه چنین گفت: من به نیابت اعضای شورای سیاست‌گذاری اینجا حاضر هستم و باید بگویم اولین قدم برای بازسازی این تماشاخانه با پیگیری‌های دکتر جوزانی برداشته شد. سال‌هایی بود که با وجود تلاش‌های شهرداری در بخش‌های مختلف، کمبود اماکن فرهنگی به شدت احساس می‌شد، اما سال‌های بعدی با رشد چشمگیر فرهنگ و هنر مواجه شدیم و در این سال‌ها امیدواری برای راه اندازی اماکن فرهنگی بیشتر شد و تأسیس سازمان فرهنگی هنری یکی از این تلاش‌ها بود. تماشاخانه ایرانشهر نیز در این سال‌ها راه اندازی شد و یک عملکرد مؤثر بود.

او افزود: بدون حمایت شهرداری مکان‌هایی از قبیل اماکن فرهنگی، نقش خود را در ارتقای فرهنگ و کاهش آسیب‌های اجتماعی از دست می‌دهند و قطعاً شهرداری در ایجاد این اماکن بسیار مؤثر است. علت اینکه تماشاخانه ایرانشهر در ارتقای فرهنگی و کاهش آسیب‌های اجتماعی مؤثر بوده به دلیل حمایت شهرداری بوده و الان نیز به حمایت بیش از پیش آن نیاز دارد هم این مکان و هم اماکن فرهنگی دیگر.

در بخش بعدی سید محمد مجتبی حسینی به روی صحنه آمد و یادداشتی را که برای این آئین آماده کرده بود، برای حاضران خواند: «هنر خالق گفت‌وگو است و گفت‌وگو خالق جامعه. این ماهیت با معنابخشی به شهر و اصول شهروندی در اصلاح و استقرار هنجارهای فردی و گروهی نقش چشمگیری دارد و مسئولانه به بهبود کیفیت زندگی اجتماعی مخاطبان خود می‌اندیشد و متضمن سرزندگی و نشاطی می‌شود که تعلق شهروند را به زمان و مکان خویش دوچندان می‌کند. شهرداری از آن رو متولی شهر است و مروج فرهنگ شهروندی، از توان ارتباطی هنر و الگوهای اعتباری آن در جهت تحکیم و تثبیت هنجارهای اجتماعی و تعالی زیستی شهرها بهره برده است و یکی از جدی‌ترین کارکردهای خود را در توسعه مصادیق فرهنگ و هنر و مشارکت‌خواهی از آن یافته.
تئاتر از مهم‌ترین جلوه‌های هنری روزگار ماست که بنا به پیشینه اثرگذاری آن در تعالی شهر و شهروندی همواره مورد توجه ساختارهای اجتماعی بوده چراکه تئاتر نمایش نشاط و نشان فرهیختگی جامعه و امکان ارجمند انسانی برای ساختن شهر و تعالی شهروندی است و جهات امروز بیشتر از هر چیز به شهروند آگاه و مسئول نیاز دارد.
و تئاتر می‌تواند مربی و مدرس مردمانی باشد که خود را و آرزوها و آرمان‌های خود را در این حوزه دنبال می‌کنند. تئاتر امروز مصداقی مؤثر از مصادیق توسعه و تعالی جامعه شهری است و این فرصتی مغتنم می‌تواند مستوره‌ای باشد از امتزاج ارواح و اذهان گونه بر صحنه که خود شکل و شمایلی از شهر و شهروندان است.
تئاتر امروز متعهدانه به میدان آمده است، مشارکتی خردمندانه که علاوه بر ارتقا فرهنگ شهروندی و نشاط بخشی شهروندان می‌تواند زمینه الگو آفرینی تصحیح ناهنجاری‌ها و علاج آسیب‌ها فراهم نماید. مدرسه‌ای بی مرز که فروتنانه در جامعه شکل می‌گیرد و به شکل دلخواهی می‌آموزد.
تماشاخانه ایرانشهر که امروز در طلیعه تابستان دهمین بهارش از راه رسیده، فرجام همدلی و هم‌نظری مدیریت شهری و هنرمندان است. امکان فرخنده‌ای که به شایستگی به صحن و سرای اهالی ارجمند تئاتر بدل شده. به گمان من آمار آثار، جمعیت مخاطب و آبرومندی این مجموعه طی یک دهه ساده‌ترین محاسبه‌ای است که می‌تواند استحقاق شادمانی ما را در این جشن گواه باشد.
امیدوارم این توجه نه فقط ارزانی تهران که عنوان الگویی فراگیر و تحول آفرین در کارنامه همه شهرداری‌ها مورد تاکید و توجه باشد. مایه مباهات است که تقویت بدنه تئاتر و حمایت از بخش غیر دولتی، تأمین تماشاخانه‌های دولتی و تأسیس نوسازه‌های نمایشی از اولویت‌های سازمان مردم نهادی چون شهرداری قرار گرفته است و بر این نعمت، امیدوارم تئاتر بتواند در توان بخشی و تعالی فرهنگی بیش از پیش مؤثر باشد.
می‌کند حافظ دعایی، بشنو آمینی بگو».

ایرج راد عضو شورای سیاستگذاری تماشاخانه ایرانشهر بعد از پخش موسیقی زنده به روی صحنه آمد و خطاب به مجری اعتماد نو به نقل از برنامه که اصلیت او را بروجردی اعلام کرد، گفت: من بروجردی نیستم اما خوشحالم که به اشتباه در یکی از سایت‌ها نوشته شده که بروجردی‌ام چون بروجردی‌ها را بیشتر دوستم دارند.

او افزود: من انتظار داشتم این سالن مملو از دوستان تئاتری باشد، ما برای غم و اندوه زیاد دور هم جمع می‌شویم و به مراسم‌ها می‌آییم اما برای جشن و شادی نه. متأسفانه همیشه وقتی به جایی می‌آییم، فکر می‌کنیم از ابتدا همین گونه بوده اما اینجا فقط دو سوله خرابه بود و جریان طولانی را طی کرده تابه شکل کنونی رسیده است.

راد در ادامه به روند تأسیس و راه‌اندازی تماشاخانه ایرانشهر اشاره کرد و گفت: در اوایل ساخت این تماشاخانه که هنوز تکمیل نشده بود، با صندلی‌های کرایه‌ای برای هنرمندانی بزرگداشتی گرفته شد، از جمله این هنرمندان مهین اسکویی، حسن فتحی و عزت‌الله انتظامی بودند. برای جمیله شیخی هم بزرگداشتی ترتیب داده شد اما چند روز قبلش او از میان ما رفت.

این هنرمند در پایان گفت: حالا خوشحالم که این سالن‌ها در راه تئاتر و برای تئاتر به مدت ده سال است به کار خود ادامه داده است و امروز جز سالن‌های خوب تهران است و خوشحالم که اینجا به همت دوستان و مدیران، درست و پاک و منظم باقی مانده است و خرابه نشد و جایگاه و اعتبار خودش را حفظ کرد، چراکه تئاتر جایگاه اعتباری دارد و اگر در جایگاه خود نباشد ارزش‌های خود را از دست می‌دهد. اگر فرهنگ واقعی تئاتر از بین رود در حقیقت تئاتر جایگاهی ندارد و آن چیزی که مهم است این است که تئاتر در این تماشاخانه و در این ده سال جایگاه خود را حفظ کرده است و امیدوارم این تماشاخانه به همت اهالی تئاتر و افرادی که در نگهداری این تماشاخانه کوشا هستند، همچنان پایدار باشد.

در بخش بعدی شهرام گیل آبادی با بیان اینکه “در این سالن تاریخ شفاهی شکل‌گیری تماشاخانه ایرانشهر گفته شد اما این بیانات، تاریخ تئاتر ایران است و باید ثبت شود” گفت: در تمام ادیان خداوند اشاره به این دارد که انسان را برای خودش آفریده نه کس دیگری، اما انسان نیاز به توسعه فکری اجتماعی و … دارد. اگر اعتماد نو به نقل از برنامه‌ریزی درست اجتماعی برای او تعریف نشود، شاهد انسدادهای اجتماعی در بخش‌هایی از جامعه می‌شویم.

او افزود: متأسفم که از ظرفیت جدی تئاتر در ایران بهره گرفته نشده است. متأسفم که بسیار از ظرفیت‌های آموزشی که بسیاری از کشورها از آن‌ها استفاده می‌کنند در کشور ما دیده نمی‌شود. اگر بخواهیم ظرفیت‌های آموزشی اجتماعی و سیاسی و تربیتی تئاتر را بازشناسی کنیم، متوجه خواهیم شد که تئاتر می‌تواند جامعه را به یک نظم اجتماعی برساند.

گیل آبادی اضافه کرد: آقایانی که در زمینه تئاتر زحمت می‌کشند خوب است که مطلع باشند در شهرهای توسعه یافته دنیا ١٨٠٠ سالن تئاتر وجود دارد. در شهرهای پیش‌رو مناطقی به عنوان مناطق خلاق نمایشی معرفی شده‌اند که بچه‌ها در آنجا آموزش می‌بینند. افتخارمان این نباشد که دو سالن به سالن‌های فرهنگی شهر اضافه کردیم در قیاس با خودمان خیلی عقب هستیم، باید ببینیم ما نسبت به فضای فرهنگی‌مان کجا هستیم و باید چقدر تلاش کنیم که هدف مورد نظر برسیم.

او بیان کرد: من به تک تک دوستانی که اینجا زحمت می‌کشند و در اوج آرامش و متانت اجراها را ترتیب می‌دهند و مردم را تکریم می‌کنند، این روز را تبریک و به مدیریت این مجموعه دست مریزاد می‌گویم اما به این موضوع هم اشاره می‌کنم که نباید تعهد خود را فراموش کنیم، ما نسبت به اهداف و بناهای فرهنگی خود عقب هستیم.

در بخش پایانی مونا رحمانی از وب سایت این تماشاخانه رونمایی کرد و گفت: این وب سایت علاوه بر اینکه مشخصاتی از سالن‌ها و اجراها دارد، یک سامانه فروش مستقیم هم دارد که مخاطبان می‌توانند به صورت مستقیم از این سایت، بلیت‌های نمایشی را تهیه کنند.

در پایان این مراسم هم مدیران و هنرمندان کیک ده سالگی تماشاخانه ایرانشهر را بریدند و در یک قاب عکس دسته جمعی گرفتند.

مجید جوزانی مدیر سابق ایرانشهر نیز در پایان مراسم در جملاتی کوتاه از دوران مدیریت خود و تأسیس تماشاخانه ایرانشهر یاد کرد.

انتهای پیام