یک تحلیلگر مسائل سیاست خارجی گفت: ترفندهای تبلیغاتی آمریکا حساب شده است و وزارت خارجه ما با وظیفه دشواری برای ایجاد حرکتی در سطح دولتها مواجه است.
کوروش احمدی در گفتوگو با پایگاه خبری اعتماد نو به نقل از ایلنا با اشاره به مشکلات کشور در مقابله با شیوع ویروس کرونا در پاسخ به این سوال که آمریکا در حالی از تحریم نبودن دارو و تجهیزات پزشکی سخن میگوید که علاوه بر آنچه وزارت امور خارجه کشورمان سنگاندازی در مسیر مبادلات مربوط به خرید دارو حتی در رابطه با کانال مالی سوئیس مینامد؛ رئیسجمهور این کشور نیز اخیرا اعلام کرده که ایران درخواستی برای خرید دارو به ایالات متحده نداده است. این تناقض در اقدامات و سخنان واشنگتن تا چه میزان میتواند به تهران در همراه ساختن جامعه جهانی کمک کند، گفت: نفس راهاندازی کانال سوئیس حاکی از آن بود که صدور اقلام دارویی و غذایی به ایران نیز عملا تحت تحریم بود؛ و الا دلیلی برای راهاندازی این کانال وجود نداشت. یعنی مشخص شد که موانع حقوقی و مالی برای صدور این اقلام به ایران وجود داشته که باید برداشته میشد. به هر حال، معاملاتی از طریق این کانال در حال انجام است و برخی تسهیلات مالی برای انجام این معاملات از طریق منابع مسدود شده بانک مرکزی در سوئیس فراهم شده است.
وی ادامه داد: مسئله این است که نیازهای کشور بسیار بیشتر از قابلیتهای این کانال است و به گفته رئیس کل بانک مرکزی طی ۱۰ ماه اول سال ۹۸ حدود ۴ میلیارد دلار دارو و سایر امکانات پزشکی وارد کشور شده است. در کنار این کانال، اینستکس هم از جانب اتحادیه اروپا اخیرا یک معامله انجام داده و باید دید در عمل چگونه کار خواهد کرد. بی شک آمریکا تلاش خواهد کرد تا این دو کانال را به عنوان اقدامی از سوی خود برای دسترسی ایران به غذا و دارو معرفی و در تبلیغات خود از آن برای خنثی کردن تلاشهای ایران و دوستان ایران برای لغو تحریمها استفاده کند.
احمدی افزود: البته تبلیغات آمریکا دو بعد دیگر هم دارد؛ یکی اعلام آمادگی برای ارسال کمکهای درمانی است که هم در رسانهها و هم ظاهرا از طریق سفارت سوئیس در تهران به کرات مطرح کردهاند. بعد دیگر تبلیغات آنها، سخنان اخیر ترامپ است مبنی بر اینکه اگر ایران از آمریکا درخواست کند، او آماده بررسی کاهش تحریمهای مرتبط با اقلام پزشکی است و نیز آماده ملاقات و مذاکره است. بی شک، ترفندهای تبلیغاتی آمریکا حساب شده است و وزارت خارجه ما با وظیفه دشواری برای ایجاد حرکتی در سطح دولتها مواجه است. با این حال موفقیتهایی حاصل شده که از آن جمله میتوان به نامه ۸ کشور، اظهارات دبیرکل سازمان ملل و کمیسر عالی حقوق بشر در این مورد اشاره کرد.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که زمانی که اروپا با تهدید تعرفهای ترامپ، مکانیسم حل اختلاف در برجام را فعال کرد، وزیر امور خارجه کشورمان در توئیتی خطاب به تروئیکای اروپایی نوشت این اقدام تنها اشتهای آمریکا را تندتر می کند؛ حال در میانه بحران کرونا شاهد هستیم که ایالات متحده با قلدری مسیر دو هواپیمای حامل ماسک به مقصد فرانسه و آلمان را به آمریکا تغییر داده است. این دست اتفاقات تا چه میزان میتواند در مسیر همراهی اروپا با ایران و بخصوص مساله برجام و ارجاع آن به شورای امنیت تاثیرگذار باشد، گفت: صرف نظر از نحوه اقدام آمریکا در مورد ماسکهای مورد اشاره، مسئله این است که یکی از پیامدهای شیوع ویروس کرونا افزایش گرایش کشورها به اتخاذ سیاستهای حمایتی، بویژه در حوزه اقلام پزشکی و مواد غذایی است. این خطر وجود دارد که کشورهایی که واردکننده این اقلام هستند تا حدی با کمبود و گرانی قیمتها مواجه شوند؛ اما بعید میدانم که این قبیل تحولات تاثیر عمدهای بر دوری یا نزدیکی اروپا و ایران نسبت هم داشته باشد. حجم مبادلات آمریکا و اتحادیه اروپا چیزی در حدود هزار و ۴۰۰ میلیارد دلار در سال است در حالیکه حجم تجارت ایران و اروپا در سال گذشته شاید به حدود ۵ میلیارد دلار هم نرسید. اگر از سایر ابعاد روابط اروپا و آمریکا هم بگذریم، همین ارقام به تنهایی گویای بسیاری مطالب است. لذا، برای این دست اتفاقات در چنین معادلات عمدهای خیلی نمیتوان حساب باز کرد.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که ایران از آغاز شیوع کرونا تلاش کرده تا جامعه جهانی را در خصوص تعلیق تحریمهای آمریکا با خود همراه کند؛ برخی کشورها نیز در این مسیر در اظهاراتی خواهان تعلیق تحریمها شدهاند. اقدامات تهران تاکنون را چگونه ارزیابی میکنید، گفت: وزارت خارجه ما اقدامات بسیار خوبی در این رابطه انجام داده و همانطور که جلوتر گفتم واکنشهای مفیدی نیز در این رابطه از سوی برخی کشورها و سازمانهای بینالمللی صورت گرفته است. با این حال مسائل بسیار پیچیدهتر از این حرفها است.
وی ادامه داد: یک مثال بزنم؛ پنجشنبه گذشته دو قطعنامه در ارتباط با کرونا در مجمع عمومی مطرح بود. در یکی از آنها که توسط روسیه ارائه شده بود، از لزوم «عدم اعمال تحریم های یک جانبه» نیز سخن رفته بود. اما اتحادیه اروپا به همراه آمریکا و چند کشور دیگر به این قطعنامه رای مخالف دادند و مانع تصویب آن شدند. البته مخالفت آنها با این پیشنویس روسیه دلایل دیگری نیز داشت؛ لذا واقعبینی در این رابطه نیز مهم است.
احمدی گفت: به عنوان مثال در جریان تحریم عراق در دهه ۱۹۹۰ بنا بر گفته مقامات وقت عراقی جان بیش از ۵۰۰ هزار کودک عراقی در اثر تحریمها از دست رفت و در این چارچوب کمپینهای گستردهای در سراسر جهان علیه تحریمها در جریان بود بدون اینکه تاثیری بر تحریمهای جنایتکارانه آمریکا و انگلیس داشته باشد. لذا باید واقعبینانه به قضایا نگاه کرد و نباید انتظارات زیادی در ارتباط با کوتاه آمدن سریع آمریکا و اعمال نشدن تحریمها تحت شرایط کنونی در جامعه ایجاد کرد.