آزمون سوریه برای راهبرد آمریکا در رقابت با چین و روسیه

به گزارش ایسنا، این پایگاه خبری در تحلیل خود با تیتر “آزمون سوریه برای راهبرد شروع مجدد در سیاستهای دولت ترامپ” می نویسد:

«پیدا کردن یک سیاست خارجی منسجم در دولت ترامپ با در نظر گرفتن توییتها و سخنرانی‌های او کار سختی است. او یک روز رهبر دیکتاتور کره شمالی را متهم به نابودی می‌کند و روز بعد برای او نامه‌های عاشقانه می‌فرستد؛ در توییتی از ایجاد یک “واحد امنیت سایبری” مشترک با روسیه حمایت می‌کند و در چند توییت بعدتر، می‌گوید چنین کاری امکانپذیر نیست! این یک وضعیت سردرگم کننده است.

با این حال دولت ترامپ در زیر این ترکیب ناموزون، عملاً مشغول یک نظم دهی مجددبه سیاست خارجی آمریکا است. دولت فعلی آمریکا به جای تمرکز بر مبارزه با تروریسم و مقابله با پناهگاه‌های امن گروه‌های شبه‌نظامی در کشورهای ضعیف یا شکست خورده، به دنبال در اولویت قرار دادن تهدیدهای بازیگران دولتی مثل چین و روسیه است.

با این حال در این راهبرد یک مشکل بزرگ هست: آمریکا نمی‌تواند آنطور که لازم دارد در ضمن تعامل با چین و روسیه با عوامل غیردولتی مثل القاعده و داعش مقابله کند و همزمان هم با تجاوزگری های چین و روسیه مقابله کند.

به این ترتیب تغییر مسیر راهبردی دولت آمریکا و دور شدن از تمرکز بر مبارزه با تروریسم به منظور توجه بیشتر به رقابت با ابرقدرتهای دیگر می‌تواند پرچالش باشد. باراک اوباما رئیس جمهور سابق آمریکا نیز در دوران ریاست جمهوری‌اش راهبردی مشابه اما نیمه کاره را به منظور “محوریت بخشیدن به تهدیدات آسیا” با خارج کردن زودهنگام نظامیان آمریکایی از عراق کلید زد. اوباما هم در ابتدای کار از افزایش قوای نظامی آمریکا در افغانستان حمایت کرد اما بعدا اکثر این نظامیان را به منظور مذاکره با طالبان از افغانستان خارج کرد. اکنون ترامپ تلاش می‌کند تا یک توافق مشروط را با طالبان به منظور خارج ساختن نظامیان آمریکایی از افغانستان برقرار کند در حالی که در سال ۲۰۱۷ به میزان اندکی تعداد این نظامیان را در افغانستان افزایش داده بود.

سوریه اکنون بهترین نمونه در خصوص این چالش آمریکا (در تغییر توجه راهبردی به تهدیدات مربوط به ابرقدرتهای دیگر با کاهش توجه به عملیاتهای مربوط به مبارزه با تروریسم) است. در سوریه گروه های شبه نظامی کُرد موسوم به یگانهای مدافع خلق (YPG) همپیمانی ارزشمند برای آمریکا در کمپین مقابله با به اصطلاح خلافت گروه تروریستی داعش بوده‌اند. این گروه‌ها ارتباط نزدیک با کردهای ترکیه که برای چندین دهه در خاک این کشور حمله تروریستی انجام داده‌اند هم دارند. رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه تهدید کرده که ارتشش را برای مقابله با همپیمانهای کُرد آمریکا به سوریه می‌فرستد.

آمریکا بر اساس راهبردش برای توجه نشان دادن به رقابت با ابرقدرتها ترجیح می‌دهد مشکل ناامنی ایجاد شده برای ترکیه از بابت فعالیتهای کُردهای سوریه را به نگرانی‌های کردهای سوریه در خصوص حمله نظامی ترکیه به آنها اولویت بدهد. کردهای سوریه تبدیل به همپیمان موثری برای آمریکا در زمانی که هیچ نیروی محلی عربی دیگری نمی‌توانست جلوی داعش بایستد شدند. ترکیه اما یک همپیمان آمریکا در ناتو است. هر چند که در سالهای اخیر ترکیه با غرب به ویژه با مناقشه اخیر مربوط به خرید سامانه دفاع موشکی اس-۴۰۰ از روسیه دچار تنش شده اما این کشور برای آمریکا در زمینه رقابت منطقه‌ای با روسیه نقش خیلی موثرتری نسبت به کردهای سوریه می‌تواند داشته باشد.

آمریکا فعلا از اتخاذ یک انتخاب دردناک در شمال سوریه خلاص شده چرا که اخیرا ترکیه و یگانهای مدافع خلق کُرد خبر از حصول توافقی بینشان به منظور جدا کردن نیروهایشان در شمال سوریه داده‌اند. دیوید آدسنیک، مدیر تحقیقات در بنیاد دفاع از دموکراسی ها در آمریکا می‌گوید، اگر این توافق به قوت خود باقی بماند، به آمریکا اجازه می‌دهد “با هر دو طرف همپیمانی خود را حفظ کند”.

یک مقام ارشد آمریکایی اظهار کرد، جزئیات این توافق هنوز در حال پردازش است. او این توافق را یک “سازوکار تعارض زدایی” میان نیروهای کُرد و ترکیه خواند. بخش مهمی از این توافق مربوط به این است که قوای آمریکایی دست به گشت‌زنی‌های مشترک با نظامیان ترکیه تا زمانی که آمریکا در سوریه حضور داشته باشد، بزنند. همچنین این توافق همزمان یگانهای مدافع خلق کُرد را از تهدید حمله قریب‌الوقوع ترکیه‌ به آنها خارج می‌سازد و دست این گروه را در مقابله با باقی‌مانده‌های داعش بازتر می‌کند.

اما این توافق به مثابه یک تضمین امنیتی آمریکا به کُردها نیست. ترامپ زمانی در ماه ژانویه در توییتی تهدید کرده بود، آمریکا در صورتی که ترکیه به تهدیداتش علیه کُردها عمل کند، “ترکیه را به لحاظ اقتصادی ویران می کند” و این را می‌توان شدیدترین تهدید آمریکا علیه ترکیه در این زمینه دانست.

این نشان دهنده تعارض موجود در این به اصطلاح راهبرد تغییر تمرکز آمریکا و معطوف کردنش به مقابله با تهدیدهای ابرقدرتهای چین و روسیه است.

توافق اخیر در سوریه نشان می‌دهد دیپلماسی می‌تواند هم نظر مساعد یک همپیمان مهم آمریکا مثل ترکیه را جلب کند و هم این که نگذارد آمریکا همپیمانانش در جنگ با تروریسم را رها سازد. راهبرد کلی آمریکا در قبال گروه‌های کوچکی مثل یگانهای مدافع خلق کرد مشخص است: ما از کمک شما در جنگ با تروریسم قدردانی می‌کنیم اما اگر شما با یکی از همپیمانهای مهم ما در بیفتید ما از شما محافظت نخواهیم کرد.»

انتهای پیام