پژوهشگر حقوق بین‌الملل کودک اعلام کرد: تعداد کودکان کار در ایران به ۱٫۶ تا ۲ میلیون نفر افزایش یافته است. این افزایش ناشی از تشدید مشکلات اقتصادی، تورم و فقر است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اعتماد نو، محمد مهدی سید ناصری، پژوهشگر حقوق بین‌الملل کودک و مدرس دانشگاه، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره وضعیت کودکان کار در ایران اظهار داشت: طبق برآوردها، تعداد کودکان کار در ایران بین ۱٫۶ تا ۲ میلیون نفر است. این آمار نشان‌دهنده افزایش چشمگیری نسبت به سال‌های گذشته است که ناشی از تشدید مشکلات اقتصادی، افزایش تورم و فقر خانوارهاست.
وی افزود: پس از گذشت ۲۰ سال از پیوستن ایران به کنوانسیون حقوق کودک ملل متحد، نسل جدیدی از کودکان کار در حال بروز هستند؛ کودکانی که خشمگین‌تر و طلبکارتر از گذشته شده‌اند. این روند می‌تواند به افزایش خشونت و بزهکاری منجر شود.
ضعف در سیاست‌گذاری و اجرا
سید ناصری با اشاره به ضعف‌های موجود در حوزه حقوق کودک، گفت: ما در چهار حوزه سیاست‌گذاری، قوانین، ساختارها و عملکرد دچار مشکل هستیم. برنامه کلان مشخصی برای مدیریت حقوق کودک وجود ندارد و قوانین موجود نیز دارای خلاء و نقص هستند.
وی تاکید کرد: ۲۲ نهاد متولی در حوزه کودک کار در کشور وجود دارد، اما به دلیل ضعف ساختاری و سیاست‌گذاری، اقدامات انجام‌شده اثربخشی لازم را ندارند. ما نیاز به وحدت فرماندهی در حوزه حقوق کودک داریم.
آمار کودکان کار در ایران
این پژوهشگر حقوق کودک درباره آمار کودکان کار در سال ۱۴۰۳ گفت: آمار دقیقی منتشر نشده است، اما برآوردها نشان می‌دهد تعداد کودکان کار در ایران بین ۱٫۶ تا ۲ میلیون نفر است. این افزایش ناشی از تشدید مشکلات اقتصادی و فقر است.
وی همچنین به افزایش تعداد کودکان کار دختر اشاره کرد و گفت: در جهان، حدود ۴۲ درصد از کودکان کار را دختران تشکیل می‌دهند. در ایران نیز تعداد دختران کار در مشاغل غیررسمی و خیابانی روند افزایشی داشته است.
وضعیت کودکان کار در تهران و سایر شهرها
سید ناصری اظهار داشت: حدود ۷۰ درصد از کودکان کار در تهران مهاجر هستند که بیشتر آن‌ها را کودکان افغانستانی تشکیل می‌دهند. شهرهای مشهد و شیراز نیز به دلیل مهاجرت بالا، آمار بالایی از کودکان کار را دارند.
پیامدهای کار کودکان
این پژوهشگر درباره پیامدهای کار کودکان گفت: کودکان کار در معرض سوءاستفاده‌های جسمی و جنسی، سوءتغذیه، بیماری‌های ناشی از کار در محیط‌های آلوده و اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی قرار دارند. همچنین، بسیاری از آن‌ها ترک تحصیل می‌کنند و از آموزش محروم می‌مانند.
اقدامات دولت و چالش‌ها
سید ناصری درباره اقدامات دولت برای ساماندهی کودکان کار گفت: دولت تلاش‌هایی مانند راه‌اندازی مراکز حمایتی و جمع‌آوری کودکان کار از خیابان‌ها انجام داده است، اما کمبود بودجه و نبود هماهنگی میان نهادهای مسئول، اثربخشی این اقدامات را کاهش داده است.
سرنوشت کودکان کار در بزرگسالی
وی درباره سرنوشت کودکان کار در بزرگسالی گفت: تحقیقات نشان می‌دهد که بسیاری از این کودکان در بزرگسالی به مشاغل کم‌درآمد و غیررسمی محدود می‌شوند و برخی نیز به دلیل تجربه خشونت و محرومیت، به سمت بزهکاری گرایش پیدا می‌کنند.
حق بر سلامت کودکان کار
سید ناصری تاکید کرد: کودکان کار از حق بر سلامت محروم هستند و در معرض آلودگی هوا و سایر خطرات بهداشتی قرار دارند. دولت‌ها موظفند شرایط زندگی و کاری مناسب را برای این کودکان فراهم کنند.
