از قدیم شنیده ایم که به افراد سرما خورده توصیه می‌شده تا شلغم مصرف کنند.امروز نیز اکثر ما باور داریم که شلغم اثر شگفت انگیزی بر روی بهبود بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی دارد. ما بنا داریم تا در این یادداشت به صورت مختصر دلایل علمی مفید بودن مصرف شلغم را مورد بررسی قرار دهیم و نشان دهیم که چرا شلغم می‌تواند یکی از معجزات خداوند در بین خوراکی‌ها محسوب می‌شود.
شلغم با نام علمی “Brassica rapa” نوعی سبزی ریشه‌ای است که نه تنها از نظر داشتن ویتامین و خواص معدنی‌اش ارزنده‌است، بلکه از حیث سایر ویژگی‌های غیر غذایی هم سرآمد بوده و در زمره سبزی‌های مهم شمرده می‌شود. مصرف منظم شلغم به دلیل دارا بودن اسید فولیک (ویتامین B6) و ویتامین K می‌تواند به عملکرد سیستم قلبی و عروقی و کاهش احتمال حمله قلبی کمک کند. شلغم با دارا بودن میزان بالایی از کلسیم و پتاسیم نقش مؤثری در تقویت استخوان‌ها و ماهیچه‌ها و جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های مرتبط با آنها دارد. وجود مقادیر بالای پتاسیم در شلغم موجب کاهش فشار خون می‌شود. شلغم همچنین موجب کاهش سطح کلسترول بد خون می‌گردد. تحقیقات نشان داده است که مصرف شلغم می تواند به عنوان یک ماده غذایی با خواص کاهنده چربی های خون برای مبتلایان به دیس لیپیدمی, بیماری های قلب و عروق و دیابت مورد توصیه قرار گیرد. همچنین این سبزی با دارا بودن مقدار مناسبی فیبر می‌تواند به بهبود وضعیت سیستم گوارشی شما کمک کند.
جالب است بدانید شلغم حاوی مقدار زیادی آسکوربیک اسید (ویتامین C) است که به تقویت سیستم ایمنی بدن و تحریک تولید گلبول‌های سفید خون از جمله لنفوسیت‌های و فاگوسیت‌ها می‌شود. همچنین لوتئین و ویتامین ث موجود در شلغم به عنوان یک آنتی اکسیدان به مبارزه بدن با رادیکال‌های آزاد (یکی از عوامل مهم ایجاد کننده سرطان) کمک می‌کند. ویتامین A موجود در این گیاه نیز به بینایی و سیستم تنفسی کمک خواهد کرد.
شلغم مقدار زیادی آهن دارد که می‌تواند به تولید گلبول‌های قرمز خون نیز کمک کند. اما آنچه شلغم را به گیاهی مناسب و مورد توصیه برای کمک به درمان سرماخوردگی و بیماری‌های التهابی تبدیل می‌کند، وجود مقادیر بالایی از لوتئین (۸۵ میکروگرم به ازای یک گرم) و گلوکوزینولات (۲۰ میکروگرم به ازای یک گرم) در آن است. تحقیقات نشان داده است که لوتئین خاصیت ضد ویروسی، ضد باکتریایی و ضد التهابی دارد. گلوکوزینولات‌ها نیز خاصیت ضد التهابی قوی دارند که می‌تواند در کاهش گلودرد و علائم ناشی از سرماخوردگی مؤثر باشد.
بهترین شکل مصرف شلغم
شلغم چه به صورت خام و چه پخته دارای خواص بسیار است؛ اما از آنجا که حرارت باعث از بین رفتن برخی خواص از جمله ویتامین C می‌شود، توصیه می‌گردد تا سبزی‌ها حتی الامکان به صورت خام مصرف شوند. شلغم نیز از این امر مستثنی نیست و بهتر است که پس از شستشوی مناسب به صورت خام میل شود.
نویسنده: سامان سلیمانی مرند – کارشناس ارشد مهندسی علوم و صنایع غذایی
