تحلیلگر مسائل ژئوپلتیک جهان عرب سفر ظریف به کشورهای منطقه را بررسی و آن را در ادامه روند عادی سازی روابط ایران با کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان دانست.
رضا میرابیان تحلیلگر مسائل جهان عرب در گفتوگو یا پایگاه خبری اعتماد نو به نقل از ایلنا، آثار سفر وزیر خارجه ایران به کشورهای حاشیه خلیج فارس را با توجه به مذاکراتی که پیشتر با عربستان سعودی انجام شده، ارزیابی کرد و گفت: سفر آقای ظریف به کشورهای منطقه در چارچوب سفرهای وزارت خارجه برای بهبود و تقویت روابط با این کشورها است. البته از پیشتر ایران روابط دوستانه و همسایگی خوبی با این کشورها، چه عراق، قطر و چه عمان داشته است. این سفر نیز در همین راستا و تاکیدی بر روند قبلی است و اینکه نشان دهد ایران آماده این است تا حتی با کشورهایی مثل عربستان که مخالفتی با عادیسازی و بهبود روابط با جمهوری اسلامی داشتند، رابطه برقرار کند و همچنان بر گسترش و عادیسازی با همه کشورهای همسایه تاکید دارد.
وی با بیان اینکه این پیامی به کشورهایی است که حاضر نبودند روابط خودشان را با جمهوری اسلامی ایران عادی کنند، بیان کرد: امیدواریم که پشت اظهارات محمد بن سلمان اقدام عملی باشد و سعودیها گامهای بعدی را نیز بردارند. ایران در گذشته بارها پیشنهاد گفتوگو و همکاری را به عربستان داده بود اما سعودیها هم پیششرط قرار میدادند و هم مخالفت میکردند، اما اکنون به نظر میرسد که رویه گذشته را در پیش نگرفتهاند که میتواند سرآغاز عادیسازی روابط باشد. طبیعتا بازگشت روابط ایران و عربستان تاثیری بر سایر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس خواهد گذاشت.
این تحلیلگر ارشد مسائل ژئوپلتیک منطقه درباره اینکه بهبود روابط تهران و ریاض به دلیل توصیه ایالات متحده به سعودیها بوده است، خاطر نشان کرد: در دروان اوباما، این مسئله را یک بار به ملک عبدالله گفته بود، او اعلام کرده بود که سعودیها بروند و مشکلاتشان را با ایران حل کنند و انتظار نداشته باشند که آمریکا این کار را انجام دهد یا بخواهند آمریکا ابزاری برای استفاده سعودیها باشد.
وی ادامه داد: اما اگر این بار نیز آمریکاییها حرفهایی زده باشند که البته هنوز صحت و سقم این حرفها نامشخص است، دور از انتظار نیست، چراکه این سیاست دموکراتها است که پیشتر نیز اوباما آن را مطرح کرده بود.
میرابیان با بیان اینکه اکنون شرایط به گونهای عوض شده است و عربستان به نوعی برای بهبود روابط پیش قدم شده است، یادآور شد: آنها از وقتی که احساس کردند موقعیت گذشته خود را با آمریکا ندارند و سوگلی آنها نیستند و از سویی نیز برجام به نقطه امیدوارکنندهای نزدیک میشود که با اجرایی شدن آن عملا سعودیها خودشان را در منطقه تنها میبینند، ترجیح دادند در روابط با ایران تجدیدنظر کنند. از طرفی موقعیت و جایگاه جمهوری اسلامی ایران خیلی تفاوت پیدا کرده است. ایران به عنوان یک قدرت مسلم و کشور توانمند درخشیده است. سعودیها بعد از حدود شش سال اکنون به جایی رسیدهاند که انصارالله نظر و سیاستهای خودش را به آنها تحمیل میکند. آزادسازی بخشهای مهم یمن نقطه عطفی در جنگ یمن است و اگر قرار است عربستان این مشکل را حل کنند، هیچ راهی جز اینکه روابطاش را با جمهوری اسلامی ایران بهبود ببخشد، ندارد.
وی درباره کشورهای دیگر منطقه مثل امارات متحده عربی که پیشتر سعی کردهاند روابط خوبی را با اسرائیل داشته باشند و چگونگی روابطشان با ایران، گفت: اتفاقا اماراتیها در این زمینه از سعودیها پیش قدمتر بودند. قبل از اینکه خبر مذاکرات ایران و عربستان منتشر شود، گزارشهایی وجود داشت که اماراتیها با جمهوری اسلامی ایران برای عادیسازی و بهبود روابط مذاکراتی داشتهاند.
این کارشناس مسائل منطقه گفت: اماراتیها در سالهای گذشته نقش گذشته خودشان را به عنوان دلال بازار تجاری و اقتصادی ایران از دست دادهاند و میخواهند بعد از احیای برجام و بعد از گشایش مبادلات تجاری، اقتصادی و نفتی ایران، بتوانند جایگاه خودشان را پیدا کنند و نمیخواهند دیگران چنین جایگاهی را پیدا کنند؛ به همین دلیل پیشتر در این مورد پیشقدم شدهاند.