علی رستمی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به تصمیم ترامپ برای کاهش نیروهایش از افغانستان گفت: از وقتی دولت ترامپ بر سر کار آمد اصولا به جای سیاست جهانی که روسای جمهور قبلی داشتند، سیاست ناسیونالیستی را پیاده کرد و تعداد زیادی از سرباران این کشور را به آمریکا بازگرداند. این تصمیم نیز یکی از اقدامات تبلیغاتی در انتخابات ۲۰۲۰ بود که مطرح شد.
وی ادامه داد: آمریکا بدون خواست متحدان اروپایی خود شروع به خروج نیروهایش در افغانستان کرد که موجب دلخوری و نگرانی آن ها نیز شد.
رستمی با بیان اینکه آمریکا سعی کرد این کار را در کنار مذاکره با طالبان و کشاندن این گروه به عرصه سیاسی انجام دهد، اظهار کرد: هدف آمریکا این بود که با مذاکره با طالبان صلح نسبی میان طالبان و دولت مرکزی ایجاد کند، هر چند که ایدئولوژی طالبان مانع از این کار بود. در روند مذاکرات توافق شد، ۵ هزار نیروی شورشی طالبان آزاد شود و متقابلا تعدادی از نیروهای دولتی که در اختیار طالبان بودند آزاد شدند. اما روند تحولات بعدی نشان داد که طالبان از فرصت مذاکره و صلح سعی دارد برای کاستن قدرت دولت مرکزی استفاده کند و در کنار مذاکرات در قطر حملات به نقاط مختلف افغانستان را افزایش داد تا شاید در مسیر مذاکرات بتواند امتیازات بیشتری از دولت بگیرد و این مساله که آمریکا می خواهد فوری بخش قابل توجهی از نیروهایش را از افغانستان خارج کند به هدف طالبان در این مساله کمک زیادی کرد.
رستمی با بیان اینکه خروج نیروهای آمریکایی به طور فوری از افغانستان دو مشکل در شرایط فعلی دارد، افزود: اول اینکه اروپایی ها با این اقدام آمریکا موافق نیستند چرا که آمریکا بدون توجه به سیاست کلی آنها برای حضور در افغانستان، این تصمیم را اتخاذ کرده است، از سویی چون احتمال حضور جو بایدن به عنوان رییس جمهور آینده آمریکا جدی است این احتمال وجود دارد که با روی کار آمدن بایدن نیروهای آمریکایی دوباره به افغانستان بازگردانده شوند و این مساله امری بحث برانگیز است.
وی ادامه داد: از طرفی معتقدم حضور آمریکا در افغانستان صرفا برای مقابله با تروریسم نیست بلکه آمریکا از مسیر افغانستان به دنبال محدود کردن چین نیز است، از این رو خروج از این کشور برای آمریکا توجیه ندارد.
این کارشناس مسایل منطقه و افغانستان گفت: با آمدن بایدن سیاست هماهنگ تری بین نیروهای آمریکا و اروپا در افغانستان ایجاد می‌شود و کاری که طالبان در چند ماه گذشته با حمله به شهرهای افغانستان و حملات تروریستی انجام داد تا شاید امتیازات بیشتری بگیرد رنگ خواهد باخت.
رستمی درباره نگاه ایران به این مساله اظهار کرد: با خروج آمریکا و کاهش نیروهای نظامی آمریکا در افغانستان در شرایط غیرمنسجمی که دولت مرکزی در آن قرار دارد، القاعده و طالبان و گروه های دیگر را به مرزهای ایران نزدیک می کند. وزارت امور خارجه ایران صراحتا اعلام کرد که آمریکا باید عاقلانه رفتار کند، ایران مایل نیست این خروج فوری و بدون در نظر گرفتن شرایط داخلی افغانستان انجام شود هر چند که خواست نهایی ایران خروج کامل آمریکا از این کشور و رفتن از منطقه است اما نه در حالی که دولت افغانستان برای اداره این کشور مسلط و حاکم نیست. از این رو سیاست ایران در شرایط فعلی همان است که سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرد، ایران در شرایط جاری حاضر نیست در مرزهای شرقی اش تلاطم جدید ایجاد شود و وجود دولت حاضر با شرایط فعلی به نفع ایران است.
وی درباره رفتار و واکنش طالبان به این تصمیم احتمالی آمریکا گفت: طالبان تصور می کرد با صلحی که می خواهد در قطر ایجاد کند، خود را می تواند به ابزار قدرت سیاسی و نظامی بیشتری تجهیز کند تا در آینده نزدیک و در شرایطی که از حجم نیروهای هوایی کاسته می شود و دولت در شرایط متزلزلی قرار دارد، قدرت را به دست گیرد و راحت تر برای پیاده کردن اهدافش هجوم برد، اما در نهایت آنچه موجب می شود طالبان نتواند با دولت کنار بیاید و مذاکرات را متوقف کرده است، مساله ایدئولوژی طالبان است که نمی‌تواند با یک دولت سکولار در افغانستان کنار بیاید. این که فکر کنیم بخشی از طالبان با دولت کنار می آید و بخشی دیگر نه، بعید است؛ آنها در ایدئولوژی با دولت اختلاف دارند. بعضی ها در طالبان معتقدند که با صلح می توان حکومت مورد نظرشان را ایجاد کنند و برخی می گویند با جنگ.
این کارشناس مسایل منطقه و افغانستان تصریح کرد: مقدار زیادی از مسایل دولت افغانستان با طالبان در دوگانگی دولت افغانستان ریشه دارد و همین مساله در ارتباط با سیاست داخلی و خارجی نوعی عدم اعتدال ایجاد کرده و تصمیم گیری ها را کند کرده است. دولتی یکپارچه در افغانستان وجود ندارد و طالبان از این فرصت استفاده می کند.
اتنهای پیام