نشست هماندیشی انسان، جامعه و تاریخ در نگاه شریعتی از صبح امروز با حضور استادان دانشگاه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برگزار شد.
به گزارش اعتماد نو به نقل از آنا، این نشست از صبح تا عصر امروز با حضور دکتر رحیم احمدی،دکتر محمدامین قانعیراد، دکتر سیدجواد میری، دکتر بیژن عبدالکریمی، دکتر حسن محدثی، دکتر، دکتر احسان شریعتی، دکتر سارا شریعتی و دکتر آیدین ابراهیمی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. احسان شریعتی، فارغالتحصیل رشته فلسفه دانشگاه سوربن فرانسه و فرزند دکتر علی شریعتی در این نشست، موضوع سخنرانی خود را بر “پایه فلسفی اندیشهها و رویکردهای دکتر شریعتی در سپهر علومانسانی” اختصاص داد و گفت: «مانند سیامین سالگرد دکتر شریعتی در چهلمین سالگرد ایشان تصمیم داریم مراسم ویژهای برگزار کنیم که در آن منتقدان و دوستداران حضور فعال داشته باشند. به نظر من شریعتی یک متفکر است و نه یک فیلسوف! او میتواند در حوزههای مختلف راجع به انسان و هستی بیندیشد. در هر دوره تاریخی از نظر عقلانیت نوعی تقلیل رخ داده است که برخی از آنها ناشی از انحطاط تاریخی است.»
این استاد فلسفه ادامه داد: «شریعتی در مقدمه کتاب انسانشناسی، توحید را به عنوان یک جهانبینی مطرح میکند و به متفکران روشنگری این تصویر را میدهد که دیگر جهان آن جهان قبلی نیست. در واقع میخواهد بگوید جهان دیگر بسته نیست، بلکه باز است. شریعتی در ادامه سنت اقبال لاهوری میاندیشد؛ برای این دسته از متفکران جهانبینی مطرح است. توحیدی را که اقبال و شریعتی از آن صحبت میکنند آن توحید بر پایه دین نیست. متفکرانی مانند سیدجمال، اقبال و شریعتی از توحید ایدئولوژیک برای تدوین ایدهها و عمل کردن به آنها استفاده میکنند.»
استاد فلسفه موسسه پرسش افزود: «شریعتی ایدئولوژیک را به معنای ایدئولوژیک امروزی نمیپنداشت، بلکه او ایدئولوژیک را همان معرفتشناسی میدانست. او نه تنها به حکومت دینی، بلکه با دین حکومتی و حکومت ایدئولوژی مخالف بود. شریعتی به دنبال رها شدن از تاریخ و رها شدن از قیود روانشناختی بود. شریعتی از عرفان در کنار عدالت و آزادی استفاده میکرد و خواستار عقلانیت دینی و عقلانیت اجتماعی بود. شریعتی یک متفکر پویا که مدام در چالش به سر میبرد، بود. چرا که هنوز تفکرات شریعتی بحث میآفریند و مخالف دارد. شریعتی هرگاه سخن از آزادی میآورد، عدالت را نیز مطرح میکرد و بسیاری از کارها را مورد نقد قرار میداد.»
او در پایان گفت: «این شایعه بود که شریعتی یک پروتانیسم است؛ در صورتی که اینگونه نبود. هنوز هم شریعتی خوب شناخته نشده است. شریعتی یک متفکر مستقل خوداندیش ایرانی- اسلامی شرقی بود که به منابع خودش تکیه داشت. ایشان به زمان تاکید داشت و میگفت شاید ما در قرن ۲۰ زندگی میکنیم، ولی در زمان قرن ۱۳ هستیم. با این وجود معتقدم که ابعاد وجودی شریعتی به درستی مورد نقد و بررسی قرار نگرفته است و باید فرصتی فراهم شود که به صورت واقعی ابعاد شخصیت ایشان مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.»
